Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının, “Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik”i Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. 

Yönetmelik kapsamında, kara yolu ile yapılan tehlikeli madde taşımacılığı faaliyetinde yer alan gönderenler, alıcılar ve yükleyenler yanında, tank-konteyner/portatif tank işletmecileri ve boşaltanlar ile tüm kamu kurum ve kuruluşlarının tehlikeli madde taşımacılık faaliyetleri bulunuyor. 

Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Sahil Güvenlik Komutanlığı adına, üçüncü şahıslar tarafından yapılan tehlikeli mal taşımacılığı da düzenleme kapsamında yer alıyor. 

Buna göre, tehlikeli maddeler kamuya açık kara yolunda, yönetmelik ve Tehlikeli Malların Karayolu ile Uluslararası Taşımacılığına İlişkin Avrupa Anlaşması (ADR) hükümlerine uygun olarak kontrollü, emniyetli, insan sağlığına zarar vermeden ve çevreye olumsuz etkisi en az olacak şekilde taşınacak. Taşımacılık faaliyetinde bulunacaklar, ilgili yetki belgesine sahip olmak zorunda olacak. 

Gönderen, paketleyen, dolduran, yükleyen ve boşaltan olarak Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi’ne sahip işletmelerle tehlikeli maddeleri taşıyan taşımacıların “tehlikeli madde güvenlik danışmanı” istihdam etmesi veya “tehlikeli madde güvenlik danışmanlığı kuruluşundan (TMGDK)” danışmanlık hizmeti alması zorunlu olacak.

Taşımacıların Bakanlığa başvurarak faaliyet alanlarına uygun belge almaları gerekecek. 

Eğitim sertifikası verilecek

Tehlikeli yük taşımacılığı yapacak sürücülerin, Bakanlığın yetkilendirdiği eğitim kuruluşlarından, taşınacak tehlikeli maddenin sınıfı veya taşıma şekline uygun eğitim almaları ve Bakanlığın yapacağı sınavda başarılı olmaları önem taşıyor. Sınavda başarılı sürücülere, Bakanlık tarafından Tehlikeli Mal Taşımacılığı Sürücü Eğitim Sertifikası düzenlenecek. 

Tehlikeli maddelerin yüklenmesi, doldurulması, taşınması veya boşaltılması sırasında ciddi bir kaza veya olay yaşanması durumunda kazanın gerçekleştiği yerdeki sorumlu tarafça bu olayın, 7 iş günü içinde www.türkiye.gov.tr üzerinden Bakanlığa bildirilmesi gerekecek. 

Tehlikeli madde yüklü veya tehlikeli maddeyi boşalttığı halde temizlenmemiş taşıtların, doldurma ve boşaltma süresi dışında, yerleşim yerlerinde bulunan okul, kamu binaları, alışveriş merkezi, ibadethane gibi yerlerden en az 300 metre uzağa park etmesi zorunlu tutuldu.

Ülke sınırları dahilinde veya ADR’ye taraf olmayan ülkelere taşımacılık faaliyetinde bulunacak ADR’nin gerekliliklerini tam olarak sağlamayan 2014 ve öncesi model yılına sahip taşıtlar için Bakanlığın belirlediği usul ve esaslara göre Taşıt Uygunluk Belgesi alınması zorunlu olacak.

Denetim ve cezalar

Tehlikeli madde faaliyetinde bulunanlara yönelik yapılacak yol kenarı ve işletme denetimlerinde, 50 liradan 5 bin liraya kadar idari para cezası uygulanacak.

Tehlikeli madde taşımacılığı faaliyetinde, işletme, birden fazla faaliyet konusuna sahipse bir denetimde bu işletmeye kesilecek idari para cezası 12 bin lirayı, sadece taşımacılık faaliyetinde bulunan taşımacıya bir denetimde kesilecek idari para cezası 6 bin lirayı, sürücüye bir denetimde kesilecek idari para cezası 500 lirayı geçemeyecek. 

Denetimler sonucu idari para cezası karar tutanağı düzenlemeye, Bakanlık personeli, trafik polisi, trafik polisinin görev alanı dışında kalan yerlerde rütbeli jandarma personeli yetkili kılındı.

Uygunluk belgesi olmayan taşıtlara 31 Aralık’a kadar süre

Yönetmeliğe göre, 2014 ve öncesi model yılına sahip olup, ülke sınırları içinde veya ADR’ye taraf olmayan ülkelere yapılan tehlikeli madde taşımacılığında kullanılan ve yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte trafik siciline tescilli, araçlarına Taşıt Durum Tespit Belgesi almış ancak ADR/Taşıt Uygunluk Belgesi bulunmayan araçlar, 31 Aralık’a kadar ADR/Taşıt Uygunluk Belgesi’ni almak zorunda olacak. Taşıt Durum Tespit Belgesi almayan taşımacıya idari para cezası uygulanacak ve bu belge ADR/Taşıt Uygunluk Belgesi yerine geçmeyecek.