ABD’de aylardır süren geri sayım bitti ve başkanlık seçimleri için kritik gün geldi.
ABD’de 59. başkanlık seçimlerinin resmi olmayan sonuçlarına göre, ABD Başkanı Donald Trump toplam delege sayısını 214’e çıkardı. Biden ise 264 delege almış durumda bulunuyor. ABD’de başkanlık seçimlerinde 538 delegenin yarıdan bir fazlası olan 270 delegeye ulaşan isim başkanlık seçimini kazanıyor.
Associated Press’in (AP) açıkladığı resmi olmayan sonuçlara göre Trump, Güney Carolina’da 9, Oklahoma’da 7, Alabama’da 9, Mississippi’de 6, West Virginia’da 5, Kentucky’de 8, Tennessee ve Indiana’da 11’er, Kuzey Dakota, Güney Dakota ve Wyoming’de 3, Nebraska’da 4, Louisiana’da 8, Arkansas’ta 6, Kansas’ta 6, Missouri’de 10, Utah’da 6, Texas’ta 38, Iowa’da 6, Idaho’da 4, Florida’dan 29, Montana’dan 3 ve Ohio’dan 18 delegeyi hanesine yazdırdı.
Öte yandan Demokrat aday Biden, Michigan’da 16, Wisconsin’de 10, Washington DC’de 3, Vermont’ta 3, Illinois’te 20, Virginia’da 13, New Jersey’de 14, Delaware’de 3, Massachusetts’te 11, Maryland’da 10, New York’ta 29, Colorado’da 9, Connecticut’ta 7, Washington’da 12, New Hampshire ve Rhode Island’da 4’er, New Mexico’da 5, Oregon’da 7, California’da 55, Arizona’da 11, Maine’den 3, Hawaii’den 4, Minnesota’dan 10 ve Nebraska’dan 1 delegeyi aldı.
Dünyanın gündemindeki seçimde dakika dakika yaşananlar;
03.30 GEORGIA’DA SAYIMIN DURDURULMASI İÇİN DAVA
Trump’ın seçim kampanya ekibi, seçim yarışındaki kritik eyaletlerden Michigan ve Pensilvanya’dan sonra Georgia’da da, oy sayım işlemlerinin durdurulması talebinde bulundu.
Georgia Cumhuriyetçi Parti Başkanı David Shafer, Trump’ın seçim kampanyası ile ortaklaşa olarak Chatham bölgesindeki oy sayım işlemlerinin durdurulması için dava açtığını belirtti.
02.00 BIDEN KRİTİK MICHIGAN EYALETİNİ KAZANDI
ABD’de 59. başkanlık seçimlerinde kritik önemdeki Michigan eyaletini, Demokrat aday Joe Biden kazandı. Bu sonuçla Biden, Michigan’dan 16 delegeyi hanesine yazdırmış oldu.
00.10 JOE BİDEN: KAZANAN BİZ OLACAĞIZ
Biden’dan açıklama: “Kimin başkan olacağına halk karar verir. Zafer ilan etmek için burda değilim ama başkan olmak için gereken 270 delegeyi kolaylıkla aşacağız. Kazanan biz olacağız. Gereken sayıya ulaşacağız. Wisconsin ve Michigan’ı kazanıyoruz, Michigan’ı 2016’da Trump’ın kazandığından çok daha yüksek bir farkla kazanıyoruz. Postadan gelen oyların sayılmasıyla birlikte Pensilvanya’da da kazanacağımızı düşünüyorum. 3 milyon oy fazla almış durumdayız. Bir demokrat olarak kampanya düzenledim ama bir ABD’li olarak başkan olacağım. Rakiplerimize düşman olarak görmeyeceğiz. Bize oy atmayanlara da hizmet edeceğiz. Kazanan demokrasi olacaktır. Sayım bitince gerekli delege sayısına ulaşacağız. Bütün oylar sayılmalı. Zaferle çıkacağımızdan şüphem yok.Bu tarihte görülmemiş bir oy farkı olacak.”
23.45 TRUMP’IN EKİBİNDEN “PENSİLVANYA’DA SAYIM DURDURULSUN” TALEBİ
Trump’ın seçim ekibi Michigan’dan sonra Pensilvanya’da da oy sayım işlemlerinin durdurulması talebinde bulundu.
22.20 WISCONSIN’DE BIDEN KAZANDI
Biden’ın kritik eyaletlerden Wisconsin’de seçimi kazandığı açıklandı.
Biden, 10 delegeli Wisconsin’le birlikte Michigan ve Nevada eyaletlerini de kazanması halinde Pensilvanya sonuçlarını beklemeden zaferini ilan edebilecek.
21.00 “WISCONSIN’DE OYLAR TEKRAR SAYILSIN”
ABD Başkanı Donald Trump’ın kampanya menajeri Bill Stepien, Wisconsin eyaletinde oyların tekrar sayılması konusunda istekte bulunacaklarını duyurdu. Stepien, “Başkan, yeniden sayım talep edecek ve bunu hemen yapacağız” ifadelerini kullandı.
Wisconsin’de son açıklanan verilere göre ABD Başkan Adayı Joe Biden yüzde 49,6, ABD Başkanı Donald Trump ise yüzde 48,9 oy aldı. Ancak Wisconsin’de Joe Biden’ın kazandığına dair henüz net bir açıklama yapılmadı.
Öte yandan, Wisconsin’in Outagamie bölgesinde yanlış basılan 13 bin 500 oy pusulasının akıbetine ilişkin de bir açıklama geldi.
Bölge yetkilileri, bu pusulalarla kullanılan oyların 20 Ulusal Muhafızın yardımıyla temize çekildiğini duyurdu.
Wisconsin Yüksek Mahkemesi, geçen hafta bu oy pusulalarının geleceği hakkında bir karar vermekten çekinmişti.
18.47: “CUMHURİYETÇİLER SEÇİMİ ZAYIFLATMAYA ÇALIŞIYOR”
Demokrat Aday Joe Biden’ın kampanya danışmanı Bob Bauer, Amerika’nın oylama sürecine güvenmesi gerektiğini ve tüm oylar toplanana kadar sayımın devam etmesi gerektiğini söyledi.Bununla birlikte Bauer, Trump’ı “aldatıcı iddialarla” suçlayarak Cumhuriyetçilerin seçimi zayıflatmaya çalıştığını öne sürdü. Demokrat adayın bugün Başkan seçilmesi için gerekli 270 delege sayısına ulaşmasının beklendiğini söyledi.
Ayrıca Biden’ın bu akşam ABD halkına bir konuşma yapacağı belirtildi.
18:45 MİCHİGAN’DAKİ FARK AÇILDI
Biden saat 18.45 itibariyle oyların yüzde 96’sının sayıldığı Michigan’da farkı 0.7 puana kadar çıkardı. Joe Biden şu anda 34 bin oy farkıyla eyalette önde görünüyor.
18.30: SON 120 YILIN EN YÜKSEK KATILIMLI SEÇİMİ
ABD Seçimleri Projesi’nin ön tahminlerine göre, 160 milyondan fazla ABD’li seçimlerde oy vererek son 120 yılın en yüksek katılım oranını elde etti. Şu ana kadar ülkede oy kullanmaya elverişli nüfusun yüzde 66,9 oranında oy verdiği ifade edildi.
ABD’de en yüksek katılım oranı yüzde 73,7’lik oranla 1900 yılında Cumhuriyetçi Başkan William McKinley ike Demokrat rakibi William Jennings yarışında elde edildi. Mckinley, Jennings’i önemli bir farkla yenmişti.
Bu yıl, uzmanlar postayla gönderilen oy pusulalarındaki artış ve corona virüsün yarattığı tehdit nedeniyle erken oy kullanaların sayısının artacağını ve yüksek katılımlı bir seçim olacağını öngörmüştü. Seçimde 100 milyondan fazla insanın erken oy kullandığı tahmin ediliyor.
18.20: TRUMP’IN KAMPANYA YÖNETİCİSİ ZAFER İLAN ETTİ
ABD Başkanı Donald Trump’ın Kampanya Danışmanı Bill Stepien, hukuki yollarla kullanılan tüm oyların sayılması durumunda seçimi kazanacaklarını açıkladı.. Stepien, gazetecilere yaptığı açıklamada, kritik eyaletler olan Michigan, Nevada, Georgia ve Pennsylvania gibi eyaletlerde kazanacaklarına inandıklarını belirterek, Wisconsin’de oy farkının yüzde 1 civarında olduğunu ve buradaki oyların tekrar sayılabileceğini kaydetti.
Hala birçok eyalette Cumhuriyetçi seçmenin çoğunlukta bulunduğu bölgelerdeki oyların sayım aşamasında olduğunun altını çizen Stepien, “Biz verilerimize ve matematiğimize güveniyoruz. Yasal yollarla kullanılmış tüm oylar sayılırsa Başkan Trump bu seçimleri kazanır” dedi.
18.18:TRUMP: OYLARIM SİHİRLİ BİR ŞEKİLDE YOK OLMAYA BAŞLADI
ABD Başkanı Donald Trump, seçim yarışı devam ederken günün ilk açıklamasını Twitter’dan yaptı. Trump, mektuplar aracılığıyla gönderilen oy pusulalarına tepki gösterek, “Oylarım sihirli bir şekilde yok olmaya başladı” dedi.
17.00: BİDEN ÖNE GEÇTİ
Türkiye saati ile 15.30 itibariyle 16 delegeye sahip Michigan’da Trump, 6 delegeye sahip Nevada’da ise Biden önde gözüküyordu. Ancak Biden, saat 17.00 itibariyle Michigan’da önce 0,1 puan, ardından 0.2 puan öne geçti ve böylece başkanlık yarışında ibre Biden’a döndü.
15.30: 7 EYALETTE SAYIM SÜRÜYOR
ABD Başkanı’nın kim olacağı, oy sayımın halen devam ettiği Michigan ve Nevada eyaletlerinin sonucuna göre belli olacak. 16 delegeye sahip Michigan’da Trump, 6 delegeye sahip Nevada’da ise Biden önde gözüküyor. Toplamda 50 eyaletin bulunduğu ülkede, 43 eyalette sonuçlar yüksek oranda netleşirken, 7 eyalette sayım sürüyor.
Seçimin kaderini belirleyecek kilit eyaletlerden biri olarak değerlendirilen Wisconsin’de oyların yüzde 95’i sayıldı. Joe Biden şu anda 20 bin oy farkıyla önde görünüyor.
14.24: ALMANYA SAVUNMA BAKANI TEPKİ GÖSTERDİ, SLOVENYA BAŞBAKANI TEBRİK ETTİ
Almanya Savunma Bakanı Annegret Kramp-Karrenbauer, oy sayımı devam ederken Trump’ın zafer ilan etmesine ilişkin “çok tartışma yaratacak bir durum” ifadelerini kullandı. Slovenya Başbakanı Janez Jansa ise Twitter hesabından Donald Trump’ı tebrik ederek, “ABD halkının Donald Trump ve Mike Pence’i seçtikleri çok açık” açıklamasını yaptı. Öte yandan Jansa, Trump’ı tebrik eden ilk AB ülkesi lideri oldu.
13:08: “TRUMP’IN AÇIKLAMASI ÖLÇÜSÜZ, GÖRÜLMEMİŞ VE YANLIŞ”
Demokrat Parti başkan adayı Joe Biden’ın kampanya ekibi, Başkan Donald Trump’ın erken ve doğrulanmamış zafer açıklamasına tepki gösterek, ABD Başkanı’nın ifadelerinin “ölçüsüz, görülmemiş ve yanlış” olduğunu ifade etti.
Dillon, Trump’ın oy sayımı ile ilgili olarak Yüksek Mahkeme’ye Biden’ın “hukuk ekibi hazır bekliyor. Joe Biden ve Kamala Harris, Amerikalıların, kime oy vermiş olurlarsa olsunlar, oylarının sayılması hakkını savunuyor” dedi.
10.20: TRUMP’TAN AÇIKLAMA
ABD Başkanı Trump kameraların karşısına geçti. Başkan Trump, “Pensilvanya’da 690 bin oy fark atmış durumdayız. Kazanamayacaklarını anladılar ve yargıya gidelim dediler. Bu seçimi kazandık. Oy sayımının durdurulması için Yüksek Mahkeme’ye gideceğiz” dedi.
Pensilvanya Demokratların seçimi kazanması için kritik öneme sahip.
08.43: ADAYLARDAN SON DAKİKA AÇIKLAMASI
Başkan adayı Joe Biden, “Arizona’yı kazandığımızı söylediler. Georgia’da da oyun dışı değiliz. Wisconsin ve Michigan için çok iyi hislerimiz var. Oyları saymak uzun sürebilir ama Pensilvanya’yı da kazanacağız. Sonuçları almamız yarın sabahı bulabilir. Kimin kazandığını söylemek ne bana ne de Donald Trump’a düşer. Bunu sadece ABD halkı söyleyebilir” dedi.
ABD Başkanı Trump ise, “Seçimi çalmaya çalışıyorlar. Seçimin çalınmasına izin vermeyiz” ifadelerini kullandı.
Ancak Twitter, söz konusu paylaşıma 10 dakika içerisinde, “Bu Tweette paylaşılan içeriklerin bir kısmı veya tümü tartışmalıdır ve bir seçime ya da başka bir toplumsal sürece katılma konusunda yanlış yönlendiriyor olabilir.” şeklinde uyarı etiketi ekledi.
08.30: ABD BAŞKANI BUGÜN KESİNLEŞMEYEBİLİR
Seçimin en önemli eyaletleri Wisconsin, Michigan ve Pensilvanya’da oyların neredeyse yarısı sayıldı. 2016 seçiminde ABD Başkanı Trump, TSİ saat 10.00 civarında zafer konuşmasını gerçekleştirmişti.
Ancak Wisconsin, Michigan ve Pensilvanya’daki sonuçların bugün açıklanması beklenmiyor. Bu nedenle ABD’yi dört yıl daha yönetecek kişinin açıklanması bir sonraki güne sarkabilir.
07.30: BIDEN OYLARDA ÖNE GEÇTİ
Demokratların ağırlıkta olduğu Batı yakası eyaletleri Washington, Oregon ve California’da oy verme işlemi sona erdi. Buradaki sandıkların açılmasıyla Joe Biden’ın oylarında artış gözlemlendi.
Sayılan toplam oy sayısı 105 milyonu geçerken Biden oyların yüzde 49.8’ini, Trump yüzde 48.7’sini aldı.
07.00: TRUMP 16 EYALETİ GARANTİLEDİ
Her geçen dakikada ABD Başkanı Donald Trump’ın aldığı eyaletlerin sayısı artıyor. ABD Başkanı Trump’ın garantilediği eyaletlerin sayısı 16’ya yükseldi. Sayılan oy sayısı 85 milyona yaklaştı. Başkan Trump oyların yüzde 50.7’sini alırken, Biden 47.7’sini aldı.
06.30: HARİTA KIRMIZIYA DÖNÜYOR
ABD Başkanı Trump, geride başladığı Florida, Ohio, Texas ve Kansas’ta öne geçti. Trump’ın bu eyaletlerde oy sayısını artırmasıyla şimdiye kadar sayılan oylarda ABD eyaletlerinde Cumhuriyetçilerin rengi olan kırmızının ağırlığı arttı.
06.00: TRUMP 14, BIDEN 10 EYALETİ ALDI
Associated Press’in tahminlerine göre ABD Başkanı Donald Trump’ın, 14 eyalette seçimi önde tamamlayacağı kesinleşti. Demokrat aday Biden ise 10 eyalette seçimi kazanmış gözüküyor.
AP’nin öngörüsüne göre Biden 131 delege çıkartırken, Trump’ın 92 delegesi bulunuyor.
Sayılan oyların 62 milyona yükselmesiyle birlikte Texas ve Kansas’ta Cumhuriyetçiler sandıkta öne geçti.
05.30: 50 MİLYONA YAKIN OY SAYILDI
ABD seçimlerinde ülkenin yarısında sandıklar kapandı. Şimdiye kadar sayılan oylar 50 milyona yaklaştı. ABD Başkanı Trump oyların yüzde 50’sinden biraz fazlasını aldı. Hem CNN, hem Fox tahminlerine göre şu anda Biden’ın daha fazla delegesi bulunuyor.
05.00 CUMHURİYETÇİ EYALETLERDE BİDEN SÜRPRİZİ
ABD’nin Cumhuriyetçi kalesi Texas’ta sandıkların yüzde 64’ü açıldı. Şimdiye kadar sayılan oylara göre Joe Biden oyların yüzde 51’ini aldı. Donald Trump ise yüzde 47.7’de kaldı.
Kansas ve North Carolina eyaletlerinde de Joe Biden küçük farklarla önde gözüküyor.
Ayrıca, Alabama, Connecticut, Delaware, District of Columbia, Florida, Illinois, Maine, Maryland, Massachusetts, Mississippi, Missouri, New Hampshire, New Jersey, Oklahoma, Pennsylvania, Rhode Island ve Tennessee eyaletlerinde oy verme işlemi sonlandırıldı.
04.30: OHIO’DA BIDEN ÖNDE
ABD’de başkanların galip geldiği eyaletlerden Ohio’da sandıkların yarısı açıldı. İlk sonuçlara göre Biden oyların yüzde 56’sını aldı. Ülkede son 30 yılda yapılan seçim sonuçlarına göre Ohio eyaletini kazanan aday, ABD başkanlığı koltuğuna oturuyor.
04.00 FLORİDA BIÇAK SIRTI
ABD’nin başkan belirleyen eyaletlerinden Florida’da sandıkların yüzde 80’i açıldı. Haritanın rengi her güncellemede bir mavi bir kırmızı oluyor.
03.30: TRUMP ÜÇ EYALETTE ÖNDE
Hem Fox hem AP tahminlerine göre ABD Başkanı Donald Trump Batı Virginia’da da seçimi kazanıyor. İlk sonuçlara göre Trump’ın önde olduğu eyalet sayısı üçe yükseldi.
Kuzey Carolina, Ohio ve Batı Virgina’da sandıklar kapandı.
03.00: İLK SONUÇLAR GELİYOR
ABD’nin doğu kıyısındaki sandıkların çoğunluğu yerel saatle 19.00 (TSİ: 03.00) kapandı.
ABD Başkanı Donald Trump’ın Virginia ve Kentucky’de seçimi kazanması öngörülüyor.
Demokrat aday Biden’ın Vermont’ta seçimi kazanması bekleniyor. Georgia, Indiana, Kentucky, Güney Carolina, Vermont ve Virginia’da oy verme işlemi sona erdi.
02.27: SANDIKLAR KAPANMAYA BAŞLADI
Indiana ve Kentucky eyaletlerinin bazı kesimlerin sandıkların kapandığı bildirildi. Geleneksel olarak Cumhuriyetçi olan iki eyalette de ABD Başkanı Trump’ın seçimi önde götürmesi bekleniyor.
02.16: TRUMP’TAN AÇIKLAMA
ABD Başkanı Donald Trump, Twitter’dan açıklama yaptı. Trump, “Ülke genelinde durumumuz oldukça iyi gözüküyor. Teşekkürler” dedi.
02.08 FLORIDA ÇIKIŞ ANKETLERİ
Florida’dan gelen çıkış anketlerine göre ABD Başkanı Trump önde. Florida, “salıncak eyalet” olarak ifade edilen seçim sonucunu değiştirebilecek bölgeler arasında yer alıyor. Çıkış anketi, oyunu kullanan vatandaşlara tercihlerinin sorulmasıyla elde edilen sonuçlardan oluşuyor.
Biden’ın kampanya ekibinin Florida’da daha fazla Demokrat partilinin oy kullanması için çalışmalara devam ettiği belirtildi.
01.45: BIDEN’DAN AÇIKLAMA
Demokratların adayı Joe Biden seçim gününü yollarda geçiriyor. Biden, “Halen çok şey yaşanıyor” ifadelerini kullanarak seçim sonuçlarına ilişkin kesin bir açıklama yapmaktan kaçındı.
Başkan adayı, “Bu akşam konuşulacak bir şey olursa, konuşurum. Eğer olmazsa, oylar sayılana kadar beklerim” dedi.
01.04: IVANKA TRUMP: SİZE İHTİYACIMIZ VAR
Donald Trump’ın kızı Ivanka Trump, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda seçmenlere, “Oy verme sırasından ayrılmayın. Size ihtiyacımız var” çağrısında bulundu.
00.02: SONUÇLAR NE ZAMAN AÇIKLANACAK?
ABD’de yapılan seçimin sonuçlarının ne zaman ilan edileceği henüz belli değil. İlk sonuçlar Türkiye saatiyle 03.00’ten sonra gelmeye başlayacak. 2016 yılındaki seçimde Donald Trump, Türkiye saatiyle saat 10.00 civarında zafer konuşması yapmıştı.
Ancak bu seçimde posta yoluyla kullanılan oyların fazla olması nedeniyle seçim sonuçlarının günler sonra açıklanma ihtimali bulunuyor. 2000 yılındaki seçim Florida oylarının birden fazla kez sayılmasına sahne olmuştu. Yüksek Mahkeme’nin haftalar sonra verdiği kararla ABD Başkanı kesinleşmişti.
23.56: TRUMP: KAZANMAK KOLAY, KAYBETMEK DEĞİL
ABD Başkanı Donald Trump, seçim esnasında kameraların karşısına geçti. Trump, “Kazanmak kolay. Benim içim kaybetmek ise hiç kolay değil” dedi. Trump ayrıca seçim sonuçlarının kesinleşmemesi halinde ulusa seslenebileceğini aktardı.
23.48: PELOSI’DEN ÇOĞUNLUK AÇIKLAMASI
ABD, kongrenin bir parçası olan Temsilciler Meclisi’nin sözcüsü Demokrat Nancy Pelosi, partisinin Temsilciler Meclisi’ndeki çoğunluğu elinde tutmaya devam edeceğine inandığını söyledi.
23.21: FBI SORUŞTURMA BAŞLATTI
ABD’deki seçimde vatandaşlara seçim gününde evde kalmalarına dair otomatik servisten telefon edildiği belirtiliyor. FBI söz konusu telefonlar için soruşturma başlattığını açıkladı.
ABD’de halk Başkanlık seçimleri için sandık başına giderken, gece yarısı oy verme geleneği kapsamında Dixville Notch kasabası sandıktaki ilk zaferi açıkladı.
Toplamda beş seçmenin bulunduğu kasabada oyların tamamı Biden’a gitti.
Coronavirüs nedeniyle bu yıl erken oy verme işlemi ve posta yoluyla oy gibi seçenekler de büyük önem kazandı. Şimdiye dek 98 milyon seçmenin bu şekilde oyunu kullandığı belirtiliyor.
Oldukça tartışmalı geçmesi beklenen ve sonuçların Yüksek Mahkeme’ye taşınması ihtimali de sıkça dillendirilen seçimle ilgili bir klasik gerçekleşti.
New Hampshire eyaletindeki Dixville Notch kasabası, yerel saatler gece yarısını geçtikten sonra sonuçları ilk açıklayan yer oldu.