Bu konuyu örneklerle açıklayayım.

Örnek-1:

Diyalize giren hastaları değerlendirelim. Kimi sadece böbrekleri çalışmadığı için diyalize giriyor. Bu hasta diyaliz hastası olarak tanımlanıyor. Böbrekler dışında herhangi  bir hastalığı yok. Diğer bir hasta, diyabet ve hipertansiyon nedeni ile hem kalbi etkilenmiş, hem sinirleri, hem gözleri ve hem de böbrekleri etkilenmiştir. Görüldüğü gibi bu hasta, diyabet ve tansiyon nedeni ile bir çok hastalıkta mustariptir.  Hasta kalp ve diğer hastalıklardan birinde öldüğünde, herkes tarafında söylenenler şu. Hasta diyalize girdiği için öldü. Özetle diyaliz bu hastayı öldürdü. Diğer tarafta, birinci hastanın böbrek dışında hastalığı olmadığı için yıllarca diyalize girer ve hayatını sürdürür. İki hastayı yan yana koyduğumuzda, ikisinin hastalığı diyaliz hastalığıdır.

Örnek-2:

Bir hastada kalp yetmezliği var diğer bir hastada kalp damar tıkanıklığı, kapak hastalığı ve kalp büyümesi var.  İkinci hastanın durumu birinci hastada daha ağır. Kalpte ölme oranı yüksek. Çünkü kalbin bir çok hastalığı mevcut. Birinci hasta o kadar ağır değil.

İkinci hasta öldüğünde, bakın hasta kalpte öldü.  Birinci hasta,  hem kendisi hem de etrafı strese girer. Bizim hasta da ölecek diye.

Örnek-3:

Covid pandemisinde ölen bir çok hasta oldu. Ölenler genelde yaşı, kalbi, akciğeri ve başka hastalığı olanlardır. Genetikte önemli rol oynadı.  Tabii ki herhangi bir hastalığı olmayan da öldü. Ancak ölenlerin çoğu yandaş hastalığı olan hastalardı.

Bu hastalıkları göz önünde bulundurmadan, herkes ölecekmiş gibi stres oluşturdu.

Sonuç.

Adı aynı da olsa her hastalık tıpa tıp aynı değildir. Bu kanser için de geçerli, başka hastalıkta da öyledir. Kısaca hastalıklar ve hastalar birbirinin fotokopisi değildir.  Birinin kanseri çok agresiftir ve yayılmıştır. Diğerinin kanseri yavaş ve yayılmamıştır. İkisinin ismi aynı ama seyir farklıdır. İşte tüm mesele bu.

Sağlıkla kalın.