Asya, Avrupa ve Afrika, zamanımızdan 2 bin yıl önce İpek Yolu’yla birbirine bağlıydı. Ve bu yol sayesinde anakaralar arasında ticaret ürünleri ve kültürel değerler değiş tokuş ediliyordu.

Şimdi Çin bu projeyi, hem kara ipek yolu, hem deniz ipek yolu olarak canlandırmanın çabasına girdi: Madem çok kutuplu ve çok kültürlü bir dünyada yaşıyoruz ve madem ekonomi küreselleşti, teknoloji muazzam bir düzeye yükseldi, o zaman yeni ipek yolunun yapımı da kaçınılmaz bir hale gelmiş oluyor.

Ve bu yolun, karadan Avrupa’ya bağlanacağı iki ülke var: Biri Rusya, diğeri Türkiye… Ayrıca Türkiye, Çin’in Akdeniz’e açılan kapısı da olacaktır bundan böyle.

Üstelik Çin, 2014 yılı verilerine göre Almanya’dan sonra Türkiye’nin ikinci en büyük ticaret ortağı. Önümüzdeki bir kaç yıl içinde birinciliğe de yükselebilir çünkü iki ülkenin ticareti hızla artıyor.

***

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Çin ziyaretinde havacılık ve uzay sektörü, ulaştırma, savunma, enerji ve telekomünikasyonla birlikte ekonomi, görüşmelerin ana noktasını oluşturdu. Ama en az bunlar kadar politika, kültür ve turizm de önemliydi tabii.

İlginçtir, Türkiye’nin jeopolitik konumu, Batılılar açısından daha çok askeri ve siyasi yönüyle önemseniyor.

Oysa Çin’in bakışı daha farklı… Pekin yönetimi, kendi küresel ticari ilişkilerini ve buna bağlı olarak İpek Yolu yatırımlarını düşünerek değerlendiriyor Türkiye’nin konumunu…

Durum böyle olunca, Türkiye’nin istikrarı Pekin için görece daha önemli hale geliyor. Bu noktada da terör masaya yatırılıyor. Ve tabii ki IŞİD ve PKK konuşuluyor.

Erdoğan ile Şi Cinping arasındaki görüşmeden sonra Çin Dışişleri Bakan Yardımcısı Zhang Ming’in terörle ilgili kayda geçirilen sözleri şöyle:

“Terörizm insanlığın ortak düşmanıdır. Dünya ülkeleri terörizmle mücadelede aralarındaki dayanışmayı güçlendirmelidir. Türkiye ile Çin de bu konudaki işbirliği geliştirmek hususunda fikir birliği içindedir.”

Pekin’in IŞİD’i kendisi için de tehdit olarak gördüğünü ekleyelim…

Ama bu arada Uygur Türkleri konusuna taraflar aynı pencereden mi baktı, bilinmiyor.

***

Füze ihalesi sorunundaysa liderler arasında görüşme yapıldığı biliniyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan füze ihalesinin ele alınacağını zaten daha yola çıkmadan önce Ankara’da açıklamıştı.

Peki, belli bir karara varıldı mı?

Zhang Ming’in ağzında yuvarladığı laflardan da bir şey anlaşılıyor mu, siz karar verin: “Türkiye ve Çin tarafları savunma işbirliği alanında işbirliğini güçlendirmek için ortak iradeye sahiptir.”

 

Ziyaret NATO’nun takibinde

 

NATO ve NATO üyesi kimi ülkeler Ankara’nın Çin’den uzun menzilli, karadan havaya fırlatılan füzeler satın almak istemesine itiraz ediyorlar.

Tabii itirazcıların başını ABD çekiyor.

Washington, Çin füze savunma sisteminin Amerikan savunma sistemleriyle entegre edilmesinden büyük kuşku duyuyor.

Ankara ise Çin’den alınacak füzelerin NATO’daki sisteme değil, Türkiye’nin sistemine Türk firmalarınca entegre edileceğini söylüyor.

Ne var ki, böyle bir savunmanın ABD açısından geçerliliği yok.

Washington, Türkiye’deki ihaleyi kazanan Çin firmasını İran, Kuzey Kore ve Suriye’ye silah sattığı için çoktan yaptırımlar listesine aldı.

Ve pürdikkat Pekin’den gelecek haberi bekliyor…