Taha TÜTÜNCÜ

Eczane raflarında masumca yer alan, sevimli jelibon formundaki ‘çocuklara özel’ vitaminlerin aslında göründükleri kadar masum olmadığı ortaya çıktı. Uzman Diyetisyen Melis Hüsmenoğlu, ebeveynlerin bu konuda daha dikkatli olması gerektiğini vurgulayarak, “Ambalajlara değil, içeriklere bakın” uyarısında bulundu. Hüsmenoğlu, çocuk vitaminleri üzerinden yürüyen sağlık algısının ne kadar yanıltıcı olabileceğini gözler önüne serdi.

AMBALAJ BİZİ YANILTIYOR

Bir eczane ziyaretinde yaşadıklarını anlatan Melis Hüsmenoğlu, “Kasaya yakın bir noktada, rengarenk ambalajıyla dikkat çeken çocuk vitamin ürünü gözüme çarptı. Jelibon formunda ve ‘çocuklara özel’ ibaresiyle göz hizasında yer alıyordu. Etiketini incelediğimde, en büyük bileşenin glikoz şurubu, hemen ardından ise şeker olduğunu gördüm. Elma suyu konsantresi, çinko ve D vitamini gibi yararlı içerikler ise listenin ortalarında ve sonunda yer alıyordu. Bu da oranlarının oldukça düşük olduğunu gösteriyor. Ambalaj bize sağlıklı bir ürün algısı yaratıyor ancak içerik, bu algıyı desteklemiyor. ‘Bunu neden satıyorsunuz?’ diye sorduğumda ise ‘arz-talep meselesi’ şeklinde yanıtlar alıyorum” dedi.

“ECZANE ALGISI GÜVEN VERMESİN”…

Eczanede satılan her ürünün güvenli olduğu algısının yanlış olduğunu söyleyen Hüsmenoğlu, “Eczaneler toplumda sağlıkla özdeşleştirilen yerler. Bu da orada satılan her ürünün faydalı olduğu düşüncesini pekiştiriyor. Ancak bu, çok yaygın bir yanılgı. Satış yeri, bir ürünün gerçekten gerekli ya da kaliteli olduğunu göstermez. Aynı algı oyununu marketlerde de görüyoruz. ‘Ballı’ yazan bir üründe bal oranı yüzde 1’in altında olabiliyor. Geri kalan tadı şeker veriyor. Dolayısıyla, içerik listesi ve ambalaj arasında büyük bir fark varsa burada bir sorun vardır. Önemli olan markaya güvenmek değil, etiketi okuyarak içeriği değerlendirmektir” diye konuştu.

“HER VİTAMİN YAZAN ÜRÜN FAYDALI DEĞİLDİR”…

Ebeveynlere çağrıda bulunan Melis Hüsmenoğlu, “Ambalajlar ilgi çekici olabilir ama önemli olan içeriktir. İlk üç bileşene bakın. Glikoz şurubu ve şeker önde yer alıyorsa, o ürün tatlı olabilir ama sağlıklı olmayabilir. Etiket okumak günümüzün en güçlü sağlık davranışıdır. Çünkü her ‘vitamin’ yazan ürün faydalı değildir. Sağlıklı bir ambalaj görüntüsü, sağlıklı içerik anlamına gelmez” ifadelerini vurguladı. Vitamin takviyelerinin her çocuk için gerekli olmadığını vurgulayan Hüsmenoğlu, “Eğer bir çocuk düzenli sebze-meyve tüketiyor, yeterli su içiyor ve güneş ışığından faydalanıyorsa çoğu vitamin ihtiyacı doğal yolla karşılanabilir. Takviye sadece bir eksiklik varsa bir çocuk doktorunun yönlendirmesiyle alınmalıdır. ‘Herkes alıyor, biz de alalım’ yaklaşımı bazen gereksiz yüklemelere neden olabilir” dedi.

“İLK ÜÇ MADDEYE ÇOK DİKKAT EDİN”…

Etiket okuma alışkanlığının önemine dikkat çeken ve özellikle içerik listesinin ilk sıralarının kritik olduğunu vurgulayan Hüsmenoğlu, “Gıda etiketlerinde bileşenler miktar sırasına göre yazılır. İlk üç maddede glikoz şurubu, fruktoz, sakkaroz ya da rafine un gibi maddeler yer alıyorsa o ürün, besleyici değil; kan şekerini yükselten, çocuklarda tat algısını bozan bir içerik sunuyor olabilir. Bu da uzun vadede sağlıksız beslenme eğilimlerini artırabilir” ifadelerini kullandı.