Kıymetli okurlarım. Daha önceleri de yaptığım gibi sizin sağlığınıza olumlu yönde ışık tutacak son tıbbi bilgileri sizlere aktarmaya çalışacağım. Dünyanın sayılı tıp dergilerinden çevirerek aktardığım tüm bu bilgiler bilimsel kaynaklıdır ve bir çok çalışmanın sonucunda doğruluğu kanıtlanmış olanlardan seçilmiştir.

1-BÖBREK HASTALIKLARINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN GIDALAR: Özellikle hep et grubundan kaçınmak gerekli diye bilinmesine rağmen 11 Haziran 2021 Tarihli bir makale bazı yeşil sebzelere de dikkat edilmesi gerekir diyor. Özellikle ıspanak, pancar ve pazı gibi sebzeler yüksek oranda potasyum içerdikleri için kronik böbrek hastalıklarında dikkatli kullanılmalıdır. Bu gıdaların pişirilerek yenilmesi içlerindeki potasyumu azaltmayıp aksine daha da çok alınmasına sebep olabilirler. Bu nedenle bunları çiğ tüketmek pişirip yemekten daha az tehlikelidir. Porsiyonlarını küçük tutmanız halinde ise yemenizde bir sakınca yoktur.

Bu sebzeler aynı zamanda kalsiyumu bağlayan oksalat adlı maddeyi içerdikleri için böbrek taşı oluşumuna katkıda bulunabilirler. İdrar yolları ile ilgili sıkıntıları bulunan ve sık sık bu bölgelerde taş oluşumu nedeni ile tedavi gören hastaların bu sebzeleri daha dikkatli tüketmeleri uygundur. Bunlara ilaveten bazı şeker ve asitli içecekler ve meyve suları da potasyum açısından ek yük oluşturacağı için dikkatli olunmalıdır.

Kronik böbrek rahatsızlığı olan kişilerde ve özellikle çocuklarda dikkat çekmek istediğim diğer bir madde patates cipsleridir. Orta boy (57 gram) bir patates cipsi torbası 682 miligram potasyum, 300 miligram sodyum ve 87 miligram fosfor içerir. Başlı başına ciddi bir böbrek yükü oluşturan bu maddeden uzak durulmalıdır.

2-TUZLU YİYECEKLER KİLO ALDIRIR MI: Aslında bu bilinmedik bir konu değil. Aksi yönde görüşler olsa da tuzlu yiyeceklerin yenilmesi bir çok çalışma ile kilo alındığını kanıtlamakta. Bu konuda en son yapılan çalışmalardan bir tanesi 31 Ağustos 2021 Tarihinde yayınlandı. Tuz içeriği yüksek olan gıdalar iştahı arttırmaktadır. Gıda teknolojisi aşırı işlenmiş gıdaların içerisine tatlandırıcılardan başka hatırı sayılır oranda da tuz katmaktadır. Bu yolla hem boş kalorili gıdalar alınmakta hem de tuzdan dolayı bu gıdalar daha çok gıda alımını uyararak kilo almamıza neden olmaktadır. Vücutta tuz yoğunluğu arttığında hücreler bunu dengeli hale getirebilmek için daha fazla suya ihtiyaç duyar ve bu nedenle vücutta daha fazla su tutularak vücut ağırlığı artmış olur.

Yakın zamanda fareler üzerinde yapılan bir çalışma aşırı tuzlu gıdaları tüketmenin leptin direncine neden olduğunu göstermiştir. İnsanlarda da aynı etkinin oluştuğu düşünülmektedir. Leptin direnci tokluk hissinin ortadan kaldırıp daha çok yedirtir.

3-ŞEKER HASTASIYIM, PİRİNÇ TÜKETEBİLİR MİYİM: Pirinç yemenin şeker hastalığı için olumsuz sonuçlar doğuracağı net olarak bilinmektedir. Ama şeker hastasıyım ve çok az da olsa bu pirinci yemek istiyorum diyen hastalara bazı öneriler sunmak istiyorum. Yapılan incelemeler uzun boylu pirinçte (basmati pirinç) kısa olanlara göre glisemik indeksin daha az olduğunu göstermektedir. Bu, kan şekerinin daha az hızda yükselmesi anlamına gelir. Aynı zamanda kahverengi pirinçte de durum aynıdır ve glisemik indeksi düşüktür. İçerdiği lif ve diğer besleyici antioksidanlar nedeni ile şeker hastalarının tercih etmesi gerekli olan pirinç türü olabilir.

Unutulmasın ki pirinç ne kadar çok pişerse şekeri arttırma olasılığı da o kadar artar. Şeker hastaları yukarıda bahsedilen uygun pirinci tüketirken yanında lif içeriği yüksek bazı gıdaları da almalıdırlar (lahana turşusu, bol yeşil yapraklı çiğ sebzeler gibi). Yine de şeker hastaları ve obez hastalar pirinç tüketirken dikkatli olmalıdır.