Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Antalya’da canlı yayında NTV Dış Haberler Koordinatörü Ahmet Yeşiltepe’nin sorularını yanıtladı

Türk askerinin Münbiç’te keşif ve devriye görevine başladığını belirten Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, “YPG/PKK Münbiç’ten çıkacak ve silahlar elinden alınacak. Münbiç bir model. Münbiç modeli Suriye’nin geleceği için de önemli. Bölge temizlendikten sonra gerçek sahiplerine bırakılacak” dedi.

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Türkiye’nin Suriye konusunda Cenevre, Astana, Soçi ve Münbiç dahil tüm süreçlerde kilit ülke olduğunu söyledi.

“21’İNDE İLK TESLİM İÇİN TÖREN YAPILACAK”

F-35’lerin teslimiyle ilgili de açıklama yapan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “21 Haziran’da F-35’lerin ilk teslimi için tören yapılacak” şeklinde konuştu. 

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun dış politikayla ilgili sorulara verdiği cevaplar şöyle: 

TÜRK ASKERİNİN MÜNBİÇ GÖREVİ

“Bazen karşı karşıya kaldığınız tehditler için sert güç lazım Afrin’de, Fırat Kalkanı’nda olduğu gibi. Bazen de diplomasiyi en iyi şekilde işletmek lazım. Münbiç konusu bizim için hassas bir konu. Suriye’de bunlar olurken YPG/PKK Suriye’nin kuzeyinde bir terör koridoru oluşturmak istedi. Fırat’ın batısına geçmek istemesi onlar açısından önemliydi. Biz ABD’ye bunları kullanmayın dedik, onlar önce biz kullanmayacağız dedi sonra operasyon için lazım dediler. 4 Haziran’da görüşmeleri onayladık. Şimdi uygulama safhasındayız. Dün keşif gücünü gönderdik. YPG/PKK buradan çıkacak, silahları elinden alınacak.”

“Burada ABD ve Türkiye güvenliği sağlayacak. Bize yönelik bir tehdidin bertaraf edilmesi bizim için önemli, Suriye’nin geleceği ve istikrara kavuşturulması için önemli. Daha sonra siyasi çözüme ve merkezi yönetime buraların entegre edilmesi gerekiyor. Türkiye’deki Suriyelilerin geri dönmesi için Münbiç modeli önemli. Fırat’ın doğusu için de önemli. Buralar PKK’nın YPG’nin değil. Yaptığımız çalışmayla bölgemizdeki tehdit ortadan kalkıyor, iki bölgede istikrar sağlanıyor, ABD’yle güven sağlanıyor. ABD’nin müttefikine karşı çok ciddi hatalar yaptı. Münbiç ilişkilerimizin normalleşmesi ve güvenin yeniden tesis edilmesi açısından bir başlangıç. Uygulama şu aşamada önemli. Münbiç takvimi bir kaç ay sürer. Bir ay içerisinde ön hazırlıklar bitecek dedik. Bunların hepsi atılan ön adımlardır.”

“Bu esasen Türkiye’nin diplomasi zaferidir. Türkiye sahada olduğu kadar da masada da güçlüdür. Biz arka planda hiçbir hesabımız olmadan Suriye’nin güvenliği ve istikrarı için bölgedeyiz. Biz Suriye’nin istikrarı ve güvenliği için çaba sarfeden herkesle işbirliği yapabiliriz. ABD’yle anlaşamadığımız konular var. Rusya’yla anlaşamadığımız konular da var. YPG/PKK ABD’yi ve Rusya’yı kendi kontrolünde tutmak istiyordu ama iki tarafta bunu anladı. Rusya’yla, İran’la yaptığımız çalışmalar ise rejimle muhalefet arasındaki çatışmaları durdurarak siyasi çözüm için müzakerelere başlatmak amacında. Türkiye Cenevre sürecinde lokomotiftir, Soçi ve Astana süreçlerinde bir lokomotiftir. Münbiç’te de bir lokomotiftir.”

YPG’NİN SİLAH TESLİM ETME SÜRECİ

“Trump ve arkadaşları bu silahları toplayacaklarını söylediler. Silahların hepsinin toplanamayacağını biliyoruz. Türkiye’ye sokmaya çalıştılar, birbirlerine silah sattılar ama alacağız dediler. Bunun en önemlisi Münbiç’te silahların alınacağını söyledi. Dolayısıyla Münbiç’ten sonra da model Fırat’ın doğusundaki yerleşimlerde silahlar alınırsa uygulanmış olur. Mutabakatta da bu var. Teröristlerin elinden silahların alınması lazım. Bunların içerine girmek istemeyen olursa infaz ediyorlar.”

TÜRKİYE’YE İDLİB’TEN SİVİL GÖÇ İHTİMALİ

“İdlib’teki radikal gruplar hem Türkiye hem de Suriye için tehdittir. Fakat bunları bahane ederek bütün İdlib’i bombalamak doğru bir yöntem değil. Biz bunu ABD’ye Rusya’ya ve İran’a söyledik. Rejim Doğu Guta’dan sonra askeri seçenekte daha kararlı görünüyor. Rejimin garantörü İran ve Rusya onlar da üzerine düşeni yapmalıdır. Biz de muhalefetin garantörüyüz. Umarız ki buralara sıçramaz eğer sıçrarsa Astana sürecinin bir anlamı kalmaz. Müzakere gerçekçi olmaz. Bizim İran’la Rusya’yla işbirliğimizin bir anlamı da kalmaz. Bu işbirliğinin amacı çatışmasızlık bölgelerinin oluşturulması. Şu anda öyle bir ihtimal görmüyoruz. İdlib’e giden radikal gruplar diğerleri üstünde egemenlik oluşturdular ancak biz buralarda güveni sağlayınca buralarda bir kopma yaşandı. Fırat’ın doğusunda da bu böyleydi güven sağlanınca bu gruplardan ayrılıyorlar.”

KANDİL’E OPERASYON HAZIRLIĞI

“Askerlerimiz gayet emin adımlarla ilerliyor. Burada bir bataklık var ve yıllardır bu bataklık sebebiyle bir çok şehit verdik. Ben seçimi düşünseydim Fırat Kalkanı’nı da Afrin’i de seçim zamanı yapardım. Diğer taraftan PKK’lıların PKK yandaşlarının desteğini alabilmek için zikzak çiziyorlar. Terörle mücadelenin seçimle ilgisi yok. Biz sonuna kadar gideceğiz. İki sene önce çukurlardan temizledik sonra dağlardan temizledik o zaman seçim konuşulmuyordu. Biz Washinton’la PKK’yla mücadele konusunda bir çalışma grubu kurduk. ABD mücadelede Bağdat ve Erbil’in de olması gerektiğini düşünüyor, biz de öyle düşünüyoruz. Burada PKK en büyük tehdidi Erbil’e oluşturuyor. Erbil’de PKK’nın kendilerine düşman olduğunu vurguluyor. PKK’nın buradan temizlenmesi için Irak’ın güvenliği için önemli. Talibani’nin partisindekiler PKK bizi tehdit ediyor diyor. Bu konuyu Tahran’la da konuşuyoruz. Esasen Tahran’la PJAK arasında epeydir çatışma yok ama onlar da biliyor ki bu teröristler yarın İran’a da saldırır. Bombalama oldukça teröristler İran’a da kaçıyor. Burada İran’ı suçlamıyoruz ama dağlık bölge, oraya da sızıyorlar.”

“Burada kontrolü Irak’ın ele geçirmesi lazım. Teröristlerin buraya geri gelmemesi lazım. Sincar’dan çekildi diyorlar ki öyle görünüyor. Bu Irak için de bir tehdit. Irak’ın her türlü teröristten temizlenmesi lazım sadece DAEŞ yetmez.”

ABD’DEKİ FETÖ OKULLARI

“Bizim ABD’den iki isteğimiz oldu: FETÖ’yu ve diğer mensuplarını bize iade et, bunlar sizin de kanunlarınızı ihlal ediyor. Vergi kaçakçılığından, vize kaçakçılığından kara para dahil bunları siz de göreceksiniz. Daha önce büyükelçimizin verdiği bilgiyi Pompeo onayladı. FBI’ın ciddi ve kapsamlı bir soruşturma başlattığını büyükelçimiz de söylemişti. Zaten ciddi ve gerçek bir soruşturmada tüm ihlaller ortaya çıkar. Bu diğer ülkeler için de geçerli. Bizim kurumlarımıza eğitim yoluyla sızdılar. Bazı ülkeler bu tehdidi gördüler ve önlem aldılar. Bazıları alamadılar. ABD yönetimi FETÖ’yle ilgili bütün belgeleri ciddiye aldığını söyledi. Almanya’da da bununla ilgili haberler çıktı. PKK’nın görünür şeyi vardı onlar biliyordu. Ama bunlar daha tehlikeli.”

ABD’DEN GÜLEN’İN İADESİ TALEBİ

“Henüz iade edeceğiz demediler. FETÖ tehdidini ciddiye alıyoruz dediler. Bir çalışma grubu kurduk. FETÖ’yla verilen belgelerin birlikte incelenmesi dahil bir çalışma grubu oluşturuldu. Ankara’da kapsamlı bir toplantı olacak.”

ABD F-35’LERİ TESLİM EDECEK Mİ?

“Batı’nın mental düşüncesi ilişkilerimizde bir kriz yaratıyorlar. Alışmışlar Türkiye’ye istedikleri gibi davranmaya, Türkiye fazla hareket etmesin. Türkiye 16 yılda bunun dışına çıktı. Bir yandan silah vermeyeceksin diğer yandan başkasından silah alınca yaptırım uygularım tehdidi. Bu tür yaklaşımlar doğru değil. Şu anda S-400 alamazsın yaptırım uygularım doğru değil. Sen bana Patriot sistemi satamadın. Müttefiğimden almayı tercih ederim ama sen satmadın ben milletimi korumak zorundayım.”

“F-35 konusunda da parlamento da girişimler oldu. 21’inde 2 F-35 bize teslim edilecek. Bu yönde de girişimler var ama biz böyle sağlıklı ilişki yürütemeyiz. Gelin oturalım konuşalım Münbiç’te olduğu gibi. Türkiye önemli bir müttefik, Türkiye NATO’yu riske atacak hiçbir oluşumun içinde olmaz. Bunu bahane ederek yaptırım testleri içinde olmasınlar.”

AB İLE İLİŞKİLER

“Kıbrıs Rum Kesimi’ni biz tanımıyoruz o nedenle hiç bakmadık. Şimdi Avusturyalı lider Kurz tek başına kalıyor. Avusturya’yı Rum kesimi gibi yok saymak doğru değil. Ömer Bey’in de kasttetiği bu değildir. Şimdiki dışişleri bakanı Türkiye’nin önemini bilen bir akademisyen diplomat, benim de yakın dostum. Yemin eder etmez beni aradı Türkiye’yle ilişkileri düzeltmek istiyoruz diye. Avusturya gibi bir ülkeyi yok saymak doğru değil.” 

“VİZE SÜRECİ İÇİN 6 KRİTER KALDI”

“AB ile mülteci anlaşması sürecini işletmek istiyoruz. AB ile vize sürecinde yedi kriter kalmıştı, şimdi altı kritere düştü. Bunlar üzerinde de çalışıyoruz. Biz en son ne yaptıklarımızı gönderdik. Şu anda değerlendirme aşamasındayız. Terörle mücadele kanunlarında bazı değişiklikler istediler bizde kabiliyetimizi zaafiyete uğratacak değişiklikler istemeyiz. OHAL zaten geçici bir uygulama, teröre karşı hızlı kararlar almak için yapılan bir uygulamaydı. Zaten seçimden sonra da OHAL’i kaldırmak için bir komisyon kuracağız. OHAL’i ilk geldiğinde kaldıran bir hükümet ömür boyu da OHAL’le yaşayamaz. Ama bu terörle mücadelede zaruriydi.”

YURTDIŞINDA OY KULLANMA İŞLEMLERİ

“Avrupa’daki seçime katılım referanduma katılım gibi. Maalesef temsilciliğimizin olmadığı yerde sandık açamıyoruz. Biz başvurduk dedik ki biz buralarda sandık kurabiliriz. Maalesef YSK böyle bir karar almadı. İleride belki elektronik oya da geçmemiz lazım. Estonya modelini de çok iyi incelemek lazım. Tüm partiler ortaklaşa karar vermek lazım. Oy veren kişinin de verdiği oyun açıldığından emin olması lazım. Buradan herkese çağrı yapıyoruz oyunuzu kullanın diye.”