İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, ABD’nin tek taraflı çekildiği nükleer anlaşmanın sürdürülmesi için anlaşmanın taraflarından olumlu adımlar beklediklerini aksi halde İran’ın anlaşmayı sürdüremeyeceğini söyledi.
İran Cumhurbaşkanı Ruhani, Tacikistan Cumhuriyeti’nin başkenti Duşanbe’de, Asya’da İşbirliği ve Güven Arttırıcı Önlemler Konferansı (CICA) 5. Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi’nde konuştu.
ABD’nin tek taraflı çekildiği nükleer anlaşmanın devamı için anlaşmanın taraflarına İran’ın kazanımlarını sağlayacak adımlar atma çağrısında bulunan Ruhani, “İran’ın nükleer anlaşmaya tek başına devam edemeyeceği açıktır. Diğer ülkelerin bu önemli anlaşmanın korunması için katkı sunması gerekiyor.” dedi.
İran’ın “azami iyi niyeti ve stratejik sabrına” karşılık ABD’nin “hukuksuz” tutumunun herkes tarafından görüldüğünü dile getiren Ruhani, “İran, her türlü etkileşime hazır olduğunu ilan ederek, anlaşmadaki dengeyi sağlayabilmek için nükleer anlaşmanın 26 ve 36’ncı maddeleri uyarınca taahhütlerini azalttı. Anlaşmanın taraflarından uygun bir yanıt gelmediği takdirde bundan daha fazla adımlar atmaya mecbur kalacaktır.” şeklinde konuştu.
Orta Doğu bölgesindeki gerginlikle ilgili ise Ruhani, “Bazı bölge dışı güçlerin Orta Doğu bölgesindeki ülkelerin içişlerine müdahaleleri zorlayıcı tek taraflı politikaları, terörizm, aşırılık ve İran’la yapılan önemli nükleer anlaşma da dahil olmak üzere uluslararası barış ve güvenlikle ilgili konularda yabancı güçlerin yükümlülüklerini açıkça ihlal etmesi ve hukuk dışı tutumlar bölgemizi dünyanın en istikrarsız bölgelerinden biri haline getirdi.” ifadelerini kullandı.
Ruhani, konuşmasında Japonya Başbakanı Abe Şinzo’nun Tahran ziyareti sırasında Umman Körfezi’nde Japonya’ya yük taşıyan petrol tankerlerinin saldırıya uğramasına ilişkin değerlendirmede bulunmadı.
Saldırılar Basra Körfezi’nde ABD-İran arasındaki çatışma ihtimalini artırırken Washington, saldırılarla ilgili İran’ı suçlamıştı.
İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif ise tanker saldırılarının faili olarak “B Takımı” olarak adlandırdığı Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ve Abu Dabi Veliaht Prensi Muhammed bin Zayid’i işaret etmişti.
İran, saldırıların Japonya Başbakanı Abe’nin diplomatik girişimlerini sabote etmeyi amaçladığını savunuyor.
Trump yönetimi, 8 Mayıs 2018’de, 2015’te imzalanan nükleer anlaşmadan çekilerek, İran’a yönelik yaptırımları yeniden uygulamaya başlamıştı.
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani de ABD’nin yaptırımlarına karşılık 8 Mayıs’ta ülkesinin nükleer anlaşmadaki taahhütlerini azalttığını ve anlaşmanın taraflarına İran’ın çıkarlarını koruyacak önlemler alması için 60 gün süre verdiklerini duyurmuştu.