Kıymetli okurlarım. Vitaminler vücudumuzun işleyişini uygun şartlarda sürdürebilmesi için çok gerekli moleküllerdir. Enzim dediğimiz ve fizyolojik yapımızın işleyişi için gerekli bazı proteinlerin iş yapabilmesi için kofaktör (işlev hızlandırıcı) olarak görev yaparlar. Bazı vitaminler vücudumuzda yapılabilir ancak büyük bir çoğunluğunu dışarıdan almamız gereklidir. Kabaca suda eriyen ve yağda eriyen olarak vitaminler 2 ayrı grupta değerlendirilir. Yağda eriyen vitaminler ancak yağ ile muamele olduklarında bağırsaklarımızdan kana emilirler.

C vitamini eskiden beri bilinen bazı özelliklere sahiptir. Özellikle pandemi esnasında vücudun bağışıklık sistemi üzerine sanıldığından çok daha fazla olumlu etkisi olduğu çeşitli çalışmalar ile netlik kazanmıştır. C vitamini eksikliği konusunda bir çok bilgiye sahibiz. Ancak son dönemlerde bazı bilmediğimiz etkilerinin de olduğu ortaya çıkan bu vitamin bu nedenle daha da kıymetli hale gelmiştir. Eskilerde süt pastörize edilmediğinde daha çok C vitamini alınırdı. Pastörizasyon bu açıdan olumsuz etki göstermiştir. Klasik bilgiler bu vitamin eksikliğinde diş eti kanamalarınızın olabileceğini, bağ dokusu yapımında sıkıntılar olabileceğini (kas, eklem ve tendon hasarı, ciltte bozulmalar), bağışıklık sisteminizin zayıflayacağını bildirmektedir. Çok ilginç gelebilir ancak C vitamininiz tamamen biterse ölümün mutlak olacağınızı bilmelisiniz.

Yakın zamanda C vitamini eksikliğinin dişlerde tartar oluşumunu da arttırdığı gösterilmiştir. Bir diğer C vitamini eksikliğinde gelişebilen durum hipokondriyak kişilik yapısıdır. Kişiyi paranoyak düşüncelere kadar götürebilir. Halk arasında hastalık hastası denilen durum budur. C vitamini eksikliği depresyon nedeni de olabilir. Bir diğer bulgu da kollarda, bacaklarda, saç diplerinde görülebilen hiperkeratozis dediğimiz durumdur. Cilt pütürlü bir görünüme sahiptir. Saç diplerinde ve kıl köklerinde kırmızı kabarıklıklar oluşabilir. Saçlar kırılgan ve cansız olur.

Vitamin eksikliğine bağlı kansızlık dediğimiz zaman çoğu kişinin ilk aklına gelen B12 vitamini eksikliğidir. Ancak C vitamini eksikliği de bir kansızlık nedenidir. Vücutta toplar damarların iltihabına bağlı olarak örümcek şeklinde vücudun herhangi bir yerinde damarlaşmalar görülebilir. Yine bu vitamin eksikliğinde nefes açlıkları, nefes darlığı çekilebilir. Böbrek üstü organlarımızın çalışabilmesi ve hormon üretebilmesi için de C vitamini gereklidir. Bu organların yetersizliklerinde C vitamini eksikliği gözden uzak tutulmamalıdır.

C vitamini dışarıdan almamız gereken ve suda erir özellikte olan bir vitamindir. Günlük 70 miligram kadar almak yeterlidir. Meyve ve sebzelerde boldur. Meyve suyu olarak bol olduğu bilinenlerin (portakal gibi) aksine özellikle elma suyunda bu vitamin daha boldur. Berry grubu ve biberler C vitamininden çok zengindir. Sığır karaciğerinde, etlerde, turşularda, özellikle lahana turşusunda da bu vitamin boldur. Lahana turşusu bu vitamine ihtiyacı olan hastalarıma önerdiğim gıdaların başındadır.

Özellikle kronik hastalığı olanlarda, sık sık enfeksiyon geçirenlerde, kronik sigara içicilerinde, alkolü sık tüketenlerde ve şeker hastalarında, düzenli beslenmeyenlerde, yatalak hastalarda C vitamin düzeyi düşük çıkmaktadır. Besinler ile C vitamini almak için şu nokta unutulmamalıdır. C vitamini ısıya ve ışığa karşı çok hassastır. Isıtılılan gıdalarda bu vitamin düzeyi çok azalmaktadır.

C vitamini ölçümü rutin bir tetkik olmamasına rağmen bir çok laboratuvarda bu ölçümü yaptırıp birkaç gün içinde sonucu alabilirsiniz.