Kıymetli okurlarım. Sizlere her zaman bağımsız bilim insanlarının tamamen bilim adına, insanlık adına  yapılmış çalışmalarından özleri alarak  ve kendi  tecrübelerimi de katarak yararlı olmaya çalışıyorum. Sokakta, pazarda, muayenehanemde, herhangi bir ortamda sevgi, saygı, şükran duyguları ile karışık ile bunların bana geri dönüşünü görmek, hissetmek anlatılamaz bir mutluluk. Yaşadığım sürece ve elim kalem tuttukça, beynim algılamaya devam ettikçe ülkemin insanlarının sağlıklı olması adına her daim bunu sürdüreceğim.

TATLANDIRICILAR NELERE SEBEP OLMAKTA

Yapay tatlandırıcılar laboratuvar ortamında bazı kimyasal maddelerin (o-toluene sulfonamide or phthalic anhydride gibi) oksidasyonu ile oluşturulur. Sofra şekerinden yüzlerce kat daha fazla tada sahiptirler. Granül veya likit halde üretilebilirler. Fırınlanmış gıdalarda, reçellerde, jölelerde, konserve meyvelerde, sakızlarda, şekerlemelerde, tatlıların içeriklerinde, hazır salatalarda, soslarda, paketlenmiş gıdalarda, diş macunlarında, gargaralarda, ilaçlarda ve daha pek çok hayatımıza giren madde içerisinde bulunabilmektedirler.

Ekim 2019 kaynaklı bir makale yapay tatlandırıcıların insan sağlığı üzerine olan etkilerini tüm yönleri ile ele almış. İlk göze çarpan başlık şeker kullanımını keserek tatlandırıcıları almaya başlayan kişilerde diş çürükleri ve ağız içi enfeksiyonlarında bir miktar iyileşme sağlaması. Ilımlı olarak şekerden kurtulan insanlarda bir miktar kilo kaybı da yapabilmektedir. FDA belli bir miktara kadar bazı yapay tatlandırıcıların kullanımı için onay vermiştir.

Diğer taraftan bakılınca işler değişebiliyor. Bu kimyasalların kullanımı 100 tilyonluk bağırsak floramızı bozabilir. Bozuk bağırsak florası obezite, şeker hastalığı, kalın bağırsağın kanser dahil kronik hastalıkları başta olmak üzere pek çok hastalık ile ilişkilidir. Fareler üzerinde yapılan çalışmalar yapay tatlandırıcı kullandırılan farelerde bir müddet sonra bağırsak florasının bozulduğunu  ve şeker hastalığının ortaya çıktığını kanıtlamışlardır (Kaynaklar Nature 2014, Gut Microbies 2015). Bilim insanları  bu kimyasalların insanlarda yiyecekleri daha fazla yağlanmaya yönlendiren bir bağırsak bakterisini güçlendirdiğini düşünmektedirler.

ŞEKERİ DÜŞÜRMEK İÇİN  5 KÜÇÜK DEĞİŞİKLİK

Stanford Üniversitesi Endokrinoloji Uzmanı Dr. Marina Basina’nın 2019’daki bir makalesi’ne göre:

1-Düzenli egzersiz yapamıyorsanız bile her gün attığınız adımlara bugünden itibaren biraz daha ekleyin, arabanızı biraz daha uzağa park edin. Artık asansörü ara sıra bırakın.

2- Mesleğiniz oturmanızı gerektiriyorsa da 30 dakikada bir 3 dakika ayağa kalkıp hareket edin. Bu alışkanlık kan şekeri seviyelerinizi eski duruma göre çok daha iyi hale getirecektir.

3- Bu yazıyı okudunuz. Bu andan itibaren işyerindeki öğle yemeklerinin bir miktarını tabakta bırakmayı deneyin (veya ek bir kap ile arttırdığınızı alıp götürün)

4-İlaçlarınızı almayı veya zamanını unutuyorsanız akıllı telefonlarda bulunan ilgili hatırlatma programlarını kullanın. Bunu kan şekeri ölçümlerinizi not alıp kendinizi takip için de kullanın.

5-Ayaklarınızı her gün kontrol edin. Taban önemlidir. Tabanlarınızı görmek için ayna kullanın. Çatlak, bere, ezikler, kesikler, kabarcıklar sizi kolayca enfeksiyona iter ve kan şekeri seviyeleriniz artar. Ayak bakımı şeker hastası için çok önemlidir.

Bilmem kime yahut neye uyduk gittik. Gahi meye, gahi neye uyduk gittik. Erbab-ı Zekâ (zekâ sahipleri) riyayı mezhep bildi. Bizler dil-i divaneye (deli gönül) uyduk gittik. Y.Kemal Bayatlı. 

Dil-i divaneye şekerinizi bırakmayın.