Kıymetli okurlarım…

Geçen hafta magnezyum eksikliği ve astım hastalığı gibi patolojik hallerde nasıl beslenilmesi gerektiğini sizlere yazmıştım. Bu hafta da prostat adlı organın hastalıklarında beslenirken nelere dikkat etmemiz gerektiğini bilimsel verilere dayanarak sizlere yazmaya çalışacağım.

Erkek üreme sistemi organlarından bir tanesi olan prostat mesanenin hemen altında ve kalın bağırsağın son kısmının önünde yer alır. Ortalama büyüklükteki bir ceviz boyutlarında olan bu organ meniye sıvı katarak spermlerin idrar yolunda ilerlemesine neden olur. Prostat hastalıkları denilince bu organın iltihabı, iyi huylu büyümesi ve kanserleri akla gelmektedir. Özellikle 45 yaş üstü erkeklerde iyi huylu prostat büyümesi (BPH) sıklıkla görülebilmektedir. Sık idrara çıkma isteği, rahat idrar yapamama, idrar yaparken ağrı veya yanma gibi daha bir çok belirti BPH da görülebilmektedir. BPH tedavisinde ilaç yanında bazı girişimsel tedaviler ve cerrahi metodlar başarı ile uygulanmaktadır. Kişinin gıdalarına dikkat etmesi bu hastalığa bağlı yakınmaları önemli oranda azaltabilmektedir.

Bazı ilaçlar BPH a bağlı yakınmaları arttırabilir. Bunların başında bazı antihistaminik ilaçlar ve dekonjestan ilaçlar (genellikle grip hapları denilen haplara ilave edilen allerji önleyici ilaçlardır), bazı antidepresan ilaçlar, gazlı içecekler, alkol, kafein içeren içecekler ve kahve , bazı idrar söktürücü ilaçlar, romatizmal hastalıkların tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar gelmektedir. Bu nedenle BPH ı olan kişilerin herhangi bir ilacı kullanırken dikkatli olmaları, gerekirse hekimleri ile bu durumlarını paylaşmaları gerekmektedir.

Konumuz daha çok hangi gıdaların prostata ait yakınmaları arttırdığı olduğu için bazı çalışmalara dayanarak sizlere bunları sıralayarak açıklayayım. Bu konuda en ilginç çalışmalardan biri Baltimor Tıp Merkezi Bilim İnsanları tarafından gerçekleştirilmiştir. Özellikle yeşil yapraklı sebze tüketiminin BPH da % 11 kadar bir gerilemeye neden olduğu ancak meyve tüketiminde böyle bir sonuç alınamadığı bu klişilerce belirtilmektedir. Sebze ağırlıklı, özellikle koyu renkli sebze ağırlıklı beslenen kişilerde BPH gelişimi riskinin 7 yıllık takip sonucunda belirgin şekilde daha düşük olduğu da bu bilim insanlarınca kaydedilmiştir. Şu unutulmamalıdır ki BPH bir kronik enflamasyondur ve vücutta kronik enflamasyonu tetikleyen durumlar idrar şikayetlerini daha da arttırılar.

1-İşlenmiş etler: İçerdikleri nitrit ve nitratlar nedeni ile vücutta nitrozamin denilen maddeye dönüşerek DNA hasarı yapar ve prostat hücrelerini allak bullak eder. Burada şu noktayı açıklamak gereklidir. Özellikle hormon ve ilaç kullanılan hayvanlardan ve mera görmemiş hayvanlardan yapılan salam, sosis ve benzerleri çok daha tehlikelidir.

2-Rafine şeker katılan gıdalar: Ani insülin sıçramaları ile prostat hücrelerinde enflamasyonu arttırırlar. Bunlar sadece tatlı gıdalardan ibaret olmayıp bir çok market gıdası içinde saklı şeker de bulunur. Etiket okuma alışkanlığı edinilmelidir.

3-Kafeinden zengin ve kafein katılan içecekler: Kahvenin bir çok yararı dışında abartılı içildiğinde BPH semptomlarını arttırdığı bilinmektedir. BPH durumunda günde 1-2 şekersiz kahveyi geçmemelidir.

4-Süt ve süt ürünlerinin aşırı tüketilmesi: Yüksek miktarda kalsiyum vücutta D vitamini düzeylerini baskılar. Yoğurt ve peynir dikkatli yenmelidir. Yoğurdu evde yapmak ve asla şeker katmadan yemek gereklidir. Bazı inek sütlerinde bulunan hormon ve antibiyotik kalıntıları da  prostat hücrelerinde enflamasyonu arttırabilir. BPH da aşırıya gitmedikçe size en yararlı süt ürünü kefirdir.

5-Kızartmalar ve trans yağlar, alkol

6-Beyaz un ve bundan yapılan bütün gıdalar: Poğaça, simit, börek vb gıdalar zamanla insülin direncine neden olarak BPH gelişimine katkıda bulunabilir.