Plansız sanayileşme, çarpık kentleşme, yetersiz altyapı, tarımda bilinçsiz kimyasal kullanımı, evsel ve endüstriyel atıkların yeterince arıtılamaması sonucu su kaynaklarımız hızla kirleniyor.
Plansız kentleşmeyle mücadele eden büyük kentlerin ana sorunlarından biri de su ve toprak kirliliği.
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Nilüfer Çayı ile Uluabat ve Manyas göllerinde 2013 yılında devreye soktuğu Su Kalitesini Koruma Eylem Planı’nı 3 yıl sonra revize etmek zorunda kaldı.
Havzada 9 belediye ve bir o kadar sanayi bölgesi bulunan Nilüfer Çayı’nın kurtarılması için de 2020’ye kadar çok taraflı, kapsayıcı bir çalışma yapılacak.
Genelge Orman ve Su İşleri Bakanı Prof. Dr. Veysel Eroğlu tarafından imzalanarak illere gönderildi.
Bursa ile birlikte Balıkesir ve Kütahya’yı da bağlayan eylem planı bir dizi yatırım ve yaptırımlar öngörüyor.
Nilüfer Çayı ile Uluabat ve Manyas göllerinde bozulan su kalitesinin iyileştirilmesi ve korunması amacıyla Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, OSB’ler, sanayi kuruluşları, BUSKİ Genel Müdürlüğü, Kütahya Valiliği ve Balıkesir Büyükşehir Belediyesi’ne de sorumluluklar yükleniyor.
Nilüfer’e 16 başlık…
Nilüfer Çayı Alt Havzası Eylem Planı 16 başlıktan oluşuyor.
Bunlar, kanalizasyon ve kollektör hatları inşa edilmesi, yağmur suyu kanalları ile atıksu kanallarının ayrılması, kanalizasyon hattının tamamının arıtma tesisine giden hatlara bağlanması ve bu atıksuların arıtılması, müşterek çamur bertaraf tesislerinin kurulması, nüfusu 2000’den büyük yerleşim yerleri için atıksu arıtma tesislerinin yapılması, ıslah OSB’lerin kurulması, Nilüfer Atıksu Arıtma Tesisi yapımı, S.S. Yeşil Çevre Atıksu Arıtma Tesisi Revizyonu, deşarj standartlarında kısıtlamaya gidilmesi, atıksu arıtma altyapısı olmayan münferit sanayi tesislerinin ve ıslah OSB’lerin altyapılarının tamamlanması, denetimlerin sıklaştırılması, tarımsal kirlilik yönetimi ve dere ıslahı, taşkın ile sel kontrolü çalışmalarının yapılması olarak sıralanıyor.
Yatırımların ağırlıklı bölümü BUSKİ’ye yüklenilmiş görünüyor.
Eylem planıyla kirlilik vasfı yüksek sanayi tesislerinin 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı’yla organize sanayi bölgelerine yönlendirilmesi hedefleniyor.
Yeraltı suyu çekiminin azaltılması için de sanayiye yerüstü suyu verilmesi öneriliyor. Islah OSB’lerin 2020’ye kadar kuruluşlarını tamamlanması öngörülüyor.
Uluabat’a yeni koruma…
RAMSAR ve Yaşayan Göller Ağı’na kayıtlı Uluabat Gölü ekosistemini etkileyen baskı unsurları da şöyle sıralanıyor:
Tarımsal faaliyetler, arıtılmamış evsel atıksu deşarjları,Akçalar, Mustafakemalpaşa ilçesi arıtılmamış endüstriyel atıksu deşarjları, Mustafakemalpaşa’da atıksu arıtma tesisi olmayan 23 süt işleme tesisi, düzensiz katı atık depolama alanları, Yeşilova, Tepecik, Yalıntaş, Tatkavaklı ile Mustafakemalpaşa ilçesi ağır metal kirliliği, Orhaneli Çayı ve Emet Çayı ile taşınan bor, arsenik kirliliği, erozyon ve avlanma.
Uluabat Gölü’nde su kalitesinin iyileştirilmesi için belirlenen eylem planları da şöyle:
Evsel, endüstriyel atıksuların arıtılması, katı atık yönetimi, tarımsal kirliliğin önlenmesi, saz kesim planlarının oluşturulması, göldeki taban çamuru yönetimi, sulak alan yönetim planı,denetim ve yaptırım faaliyetleri ile su dengesinin korunması.
Manyas Gölü için de benzer tedbirler alınıyor.