Hz. Muhammed(s.a.v) “ Dil, kalbin tercümanıdır.” Buyurur. Aynı ilkenin kişilik ve kimlik inşasındaki etkisine dikkat çeken Hz. Ali(kv)ise; “ Her insan konuştuğu dilin evladıdır” der.

Şuur dilde başlar, kalbe iner. Keza dil temizlenmeden kalp de arınmaz, aklediş de… Oysa üzülerek gözlemliyoruz.

Yaşamakta olduğumuz sevgi- güven bunalımları, gitgide her kesimi kuşatan önyargı zırhları, benlikleri esir alan üstün gelme arzusu misali nefsani- psikolojik baskılar veya sosyal savrulmalar, asırlık eğitim ve kültür sorunlarımızla buluştukça anlamın ve hikmetin tahtına sloganik- hipnotik imajlar oturmakta.

Öyle ki; en geç bir nesil sonra, konuşan ama anlaşamayan insanlar topluluğuna dönüşmemiz kaçınılmaz görünüyor.

Haliyle böylesi bir iletişim- idrak krizinden kurtulmak için bir an evvel “ dil-zihin” ve “ dil-kalp” ilişkisi bağlamında kişisel ve toplumsal planda tadilata girişmek zorundayız. ( Ahmet Turgut- Kelimelerin Kalbi. Kapı Yayınları)

***

Dalkavuklar emeklerinden, becerilerinden, liyakatlerinden daha fazlasını arzulayan ve bunu yağcılıkla elde edeceklerine inanan kişilerdir. Güç- imkân-variyet- rağbet sahiplerine yaltaklanmayı bir nevi “ kariyer planlaması” zanneden böyle kimseler, süslü sözler eşliğinde amaçlarına ulaşırlarsa hem toplum vicdanı yara alır, hem de liyakat ve ehliyet gibi erdemler hasıraltı edilir.

Dalkavukluk sadece yalanlar üzerine inşa edilmez. Övgüye konu işin-meziyetin-becerinin gerçekte var olmaması dalkavukluk ile yalancılığın kesişmesidir. Bu durum yaltaklanmayı meslek edinen kişilerdeki münafık yönü hatırlatır ve ahlakı zedeler.

Riyanın temel sebebi , beğenilme duygusunun kontrol dışına çıkmasıdır. Bu yüzden kişi, etkilemek istediği insanların yanındayken başka türlü, onların uzağındayken başka türlü davranmaya başlar. “Desinler!.” Kaygısı, kişinin iki yüzlülüğünü huy edinmesiyle sonuçlanır.

Mevlana ne demiş: “ Ya göründüğün gibi ol, ya olduğun gibi görün.” Ölçü bu olmalıdır. Böylesi rağbet- itibar odaklı hareket ve söz değiştirmelere karşı bizleri tekrar ve tekrar uyaran Peygamber Efendimiz, bir hadiste riyakârlığı” küçük şirk” olarak takdim eder.

“Sizin için en fazla korktuğum şey, küçük şirk hükmündeki riyadır.” Evet!.. Burada şirk atıflı muazzam bir ikazla karşılaşıyoruz. Çok dikkatli olmalı yetmez neslimizi de korumalıyız.

İnternet veya sosyal medya bağımlılığı, abuk sabuk yarışma programları,klişe diziler, kafe- kahvehane müdavimliği, futbol vs.holiganlığı ve diğer makyajlı malayani iştigaller; bir gözü de ahirette olması gereken herkesi korsan gündemler eşliğinde meşgul etmekte.

Meselelerimiz olmalı konularımız değil, fikirlerimiz olmalı peşin yargılarımız değil.