Sırtını… Uludağ’a dayamış, önünde tarım okyanusu gibi uzanan verimli topraklarıyla çok özel bir kentte yaşıyoruz.

Gelin görün ki…

Önce planların Ankara’dan yapıldığı dönemlerde, sonra da planın korunamadığı dönemlerde verimli topraklarını büyük bir hızla yitirdi.

O değişimi…

Uzun yıllar Bursa Valiliği İl Planlama Müdürü olarak görev yapan dostumuz Vedat Atacan, çok titiz bir çalışmayla hazırladığı ve tam bir araştırma ürünü olan Nereden Nereye adlı kitabında çok net tablolarla ortaya koyuyor.

Önce değişimi anımsatıyor:

“Ovalar, Bursa il topraklarının yüzde 17’sini kaplıyor. Pek çok alanda ülkemizi besleyebilecek potansiyele sahip verimli ovalarda 70’li yıllardan itibaren yaşanan hızlı değişim nedeniyle tarımsal kimliğinden sıyrılıp sanayi kenti kimliğine büründü.”

Yanı sıra…

Bursa, İznik, Orhangazi, Yenişehir, İnegöl, Karacabey, Mustafakemalpaşa ovalarındaki değişimle yaşanan kayıp toprakları anımsatıyor:

“1990’da 487 bin 909 hektar olan Bursa’nın tarım alanlar 2000’de 478 bin 993 hektara, 2010’da 355 bin 528 hektara, 2017’de 333 bin 868 hektara kadar indi. 2020’de 369 bin 727 hektara yükselsd.”

Rakamlar çarpıcı:

“2006–2020 yılları arasında yaklaşık 60 bin hektar alan tarım dışına çıktı. Yüzde 19’luk kısmı bilinmeyen nedenlerle kullanılmadı, yaklaşık yüzde 6’lık kısmı nadasa bırakıldı. Bursa’nın yüzde 25’lik tarım arazisi ekilmedi.”

Şunun da altını çiziyor:

“2006 yılında toplam il yüzölçümünün yüzde 40’lık bölümü tarım alanı iken 2020 yılında yüzde 34 oldu.”

Ovayı küçülten kentleşme ve sanayi baskısına dikkat çekerken, 2009’da 30 bin 687 olan çiftçi sayısının 2022 Ocak’ta 12 bin 699’a gerilediğini söylüyor.

Tablo ortada…

Bursa sürekli büyüyor. Kentleşme için yeni arazi, vazgeçme şansı olmayan sanayi için de yeni sanayi bölgeleri gerekiyor.

Ne var ki.

Bazen geciken, bazen uygulanamayan, bazen göz ardı edilen planların yol açtığı plansızlık sonucu ekim yapılan verimli topraklara beton dikmeye devam ediyoruz.

Dünyayı bekleyen kıtlık tehlikesine bir de bu gözle bakmak gerek.

Akarsu ve göller de elden gidiyor

Kuşkusuz… Tarımsal üretim yapılacak alanların azalması, çiftçinin üretimden vazgeçmesi gibi acı tablolar kadar, yaşamsal alanlar olan akarsu ve göller de büyük bir tehdit adlında.

Vedat Atacak kitabı Nereden Nereye’de buna da dikkat çekiyor:

“Nilüfer ve Samanlı dereleri sanayi atıklarıyla renk değiştirdi. Uluabat’ta artık kerevit yetişmiyor. Çünkü Emet Çayı’nın taşıdığı maden atıkları gölü kirletti.”

Kent merkezi ‘çöküntü alanı’ olmaktan Termal Projesi ile kurtulur

Bir dönem… Deri üretimi merkezi olan Tabakhaneler kent dışına çıkarılırken, Sıcaksu bölgesinde kamulaştırmalarla elde edilen alana Termal Turizm Projesi hazırlanmıştı.

Şimdilerde…

Bu alanın büyüklüğü nedeniyle yatırımcı bulunamaması üzerine küçültülüp bir bölümüne TOKİ tarafından konut yapılması gündemde.

Konuyla ilgili olarak TMMOB İl Koordinasyon Kurulu Sekreteri Feridun Tetik’ten önemli bir uyarı geldi.

Gözlemi şu:

“Suriyeli sığınmacıların Çarşamba Pazarı bölgesine konuşlanması ile Kent Merkezi adeta çöküntü bölgesine dönüştü. Fevzi Çakmak Caddesi ise ‘Ne Alırsan 5 TL’ dükkanlarına kaldı.”

Düşüncesi de şu:

“Kent Merkezini ‘çöküntü alanı’ olmaktan kurtarmak için; Reşat Oyal Kültürparkı ve Merinos Atatürk  Kongre ve Kültür Merkezi ile bütünleştirecek Termal ve Turizm Merkezinden vazgeçmemek gerekir.”

Tarım Bakanı’nda Adem Amca ve Yaren’li paylaşım

Herkes… Karacabeyli doğa ve kuş fotoğrafçısı Alper Tüydeş sayesinde tanıdı.  Uluabat Gölü’nde balıkçılık yapan Eskikarağaçlı Adem Amca’nın 12 yıldır her göçle dönüp kayığına konan Yaren Leylek’le dostluğunu dünya biliyor.

Bu dostluğu Tarım ve Orman Bakanı Prof. Dr. Vahit Kirişçi de paylaştı.

Tarımsal destekleme ödeme takvimi paylaşımında Adem Amca ve Yaren Leylek fotoğrafına yer veren Bakan Kirişçi özel mesaj da vermiş oldu.

İmamoğlu bizim hızlı feribotları satmak için meclisten yetki alamadı

15 yıl önce… Rahmetli Hikmet Şahin döneminde Bursa’nın denizden İstanbul ulaşımı için, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve o dönem bünyesinde olan İDO ile çok önemli bir anlaşma yapıldı.

Anlaşmayla…

Güzelyalı-Yenikapı arasında deniz otobüsleri yanında, araç taşıyacak hızlı feribot da çalışacaktı. Güzelyalı İskelesi’ni Bursa yaptı, feribotları İstanbul Büyükşehir aldı. Seferler de büyük ilgi gördü, feribotlar dolu gidip geldi.

Aralık 2021’de İDO hava muhalefeti gerekçesiyle seferleri durdurdu. Oysa için aslı bakım maliyeti ve Osmangazi Köprüsü nedeniyle yolcu kaybıydı.

Tepki üzeri…

Bandırma’dan çekilen hızlı feribot sefere kondu, ama planlama İstanbul’dan gelecek yolcuya göre yapılınca Bursa’da ilgi görmedi.

Son olarak…

23 Nisan ve Ramazan Bayramında talep üzerine özel seferle gelen feribot bir daha görülmedi.

Öğrendik ki…

İDO feribotları iade etmiş, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu da satmak istemiş. Fakat İBB Meclisi onaylamamış.

Şimdi bir formül bulmanın tam zamanı.

Yolları Dominik’te kesişti

Saha önce de yazdık… Olay TV’de kameraman ve yönetmen olarak görev yapan, bizim programımızı da yöneten Bülent Malçok şimdilerde Dominik’te ve Survivor yarışmasını onun kamerasıyla izliyoruz.

Yine…

Kendisi gibi bir dönem Olay TV’de çalışan Melih Çuhacıoğlu ile yollarının  Dominik’te kesiştiğini, yıllar sonra birlikte görev yaptıklarını paylaşımlarından gördük.