Kıymetli okurlarım. Burada yazacaklarım anksiyeteyi tedavi edici gıdalar anlamına gelmemelidir. Anksiyete başlı başına ayrı bir uzmanlık dalı olan psikiyatrinin konusudur. 2023 yılında yapılan bazı çalışmalardan derlenen bir makalenin bu konuda neler önerdiğinden sizlere bahsederek yardımcı olmaya çalışacağım.

Anksiyete küresel nüfusun % 7.3 kadar bir oranını etkileyen zihinsel bir sağlık sorunudur. Yaygın kaygı bozukluğu, sosyal kaygı ve fobiler gibi çeşitli bozuklukları tanımlamak için kullanılan bir şemsiye terimdir. Genellikle günlük yaşamı etkileyebilecek sürekli gerginlik, sinirlilik ve endişe duyguları ile kendisini gösterir. Çoğu durumda ilaç kullanımı gereklidir. Nefes terapilerinden egzersizlere kadar birçok yardımcı stratejiler de tedavide yer alabilmektedir. Ek olarak da beyin fonksiyonlarını desteklemeye ve belirtilerin azalmasına yardımcı olabilen bazı gıdalar da tedavinize yardım eder. Bu gıdaları sıralayalım:

1-SOMON: Kaygı düzeyini azaltmaya yardım edebilir. D vitamini, EPA ve DHA omega-3 yağ asitleri başta olmak üzere beyin sağlığı için yararlı bazı moleküller içerir. Bu maddeler dopamin ve serotonin adlı sinir hücreleri arasında iletişimi sağlayan maddelerin yapımına yardımcı olabilirler. Birçok çalışma bu Omega-3 yağ asitlerinin özellikle kaygı durumlarında yararlı olduğunu kanıtlamıştır. Yapılan büyük kapsamlı bir çalışma 5 ay süre ile haftada 3 gün Atlantik somonu yiyen erkeklerin tavuk, domuz ve sığır eti yiyenlere göre daha az kaygı reaksiyonu gösterdiğini kanıtlamıştır. Haftada 2-3 kez somon önerilmektedir.

2-PAPATYA: Hem anksiyete hem de enflamasyon üzerine olumlu etkileri olan bir bitkidir. Mekanizması net olmasa da papatyanın GABA, serotonin ve dopamin ileticileri üzerine olumlu etkiler gösterdiği bilinmektedir. Yaygın anksiyete bozukluğu olan 179 kişinin 38 hafta incelendiği bir çalışmada (günde 1.5 gram papatya özü kullanılarak) anksiyete semptomlarında önemli ölçüde düzelmeler olduğu görülmüştür. Burada dikkat edilmesi gereken nokta çalışmaların papatya çayı değil, papatya özü ile yapılmış olmasıdır.

3-ZERDEÇAL: İçindeki kurkumin adlı maddenin hırpalanmış beyin hücreleri üzerinde olumlu etkileri vardır. Kurkumin iyi bir antioksidan ve antienflamatuar moleküldür. Zerdeçalda bulunan düşük miktardaki kurkuminin karabiber ile birlikte alınmasının emilimi arttırdığı bilinmektedir.

4-BİTTER ÇİKOLATA: İçerdiği bazı flavonoid maddeler (epikateşin ve kateşin) beyine giden kan akımını arttırır ve hücreler arasında bulunan iletici kimyasalların daha aktif işlemesine yardımcı olur. 13 binden fazla katılımcı ile gerçekleştirilen bir çalışmada bitter çikolata tüketenlerde tüketmeyenlere göre depresyon yakınmalarının daha az görüldüğü kanıtlanmıştır. Abartmadan 1 veya 1.5 ons kadar (1 ons 28 gramdır) tüketilebilir.

5-YOĞURT: Yeni yapılan birçok çalışma yoğurt içinde bulunan probiyotik mikroorganizmaların bağırsak-beyin aksı üzerinde olumlu etkilere sahip olduğunu belirtiyor. Sağlıklı bağırsak bakterilerinin sağlıklı zihin yarattığına dair kanıtlar mevcuttur.

6-YEŞİL ÇAY: Kaygı bozukluğu tedavisinde etkili olan L-theanine adlı bir amino asit içerir. Anksiyeteyi önleyen GABA, serotonin ve dopamin adlı ileticilerin yapımını arttırır.

7-YUMURTA: Eksikliklerinde kaygı bozuklukları saptanan protein ve triptofan adlı maddeler yumurtada boldur. D vitamini de içerirler.

8-BADEM VE BERRY GRUBU MEYVELER: İçerdikleri antioksidan ve antieflamatuar moleküller ile beyin sağlığına olumlu katkılarda bulunurlar.