Kıymetli okurlarım. Son zamanlardaki beslenme konulu makalelerden sizlere bahsederek yararlı olmaya çalışacağım. Bugün özellikle B12 vitamini ile ilgili 2022 Ekim ayı içerisinde çıkan güncel bilgiler ağırlıklı olarak yazmak istiyorum. Faydalı olmayı umar sağlıklı günler dilerim.

B12 Vitamini sağlığın birçok alanında rol oynar. Kırmızı kan hücreleri yapımından tutun da kemik sağlığına, ruh sağlığından tutun da enerji seviyelerinin düzenlenmesine kadar geniş bir yelpazede etkilidir. Kobalamin adı ile de bilinen bu vitamin esansiyel sayılır. Yani dışarıdan almak zorunda olduğumuz bir vitamindir (büyük bir çoğunlukla). DNA denilen genetik mikro yapımızın sentezi için şart olan bu vitamini günlük 2.4 mikrogram almak zorundayız. Bu oran hamile, emziren kişilerde daha da fazla olmalıdır. Bilinen en gerekli yararlanma alanları şunlardır:

1-Kırmızı kan hücrelerinin yapımı için şarttır. B12 eksikliğinde bu hücrelerin hem sayısı azalır hem de şekillerinde düzensizlikler oluşur. Kırmızı kan hücreleri oksijenin akciğerlerden alınıp vücudumuzun en uç kesimlerine taşınmasından sorumludur. Bu sağlanamaz ise ilk belirtiler halsizlik, solukluk ve çabuk yorulma şeklinde kendisini hissettirir.

2-Doğum kusurlarını önleyebilir. Bu konuda çok az bilgi sahibiyiz. Anne gebeliğinde yeterli B12 alamaz ise bebeğin anne karnında beyin ve sinir sistemi gelişiminde aksamalar olur. Anne düşük yapabilir, bebek sinir sistemi hasarları ile doğabilir ki bu, normal B12’ye sahip annelerdekinin 3 katı daha fazladır. Hele gebelikte annedeki B12 oranı 150 mg/dl altında ise bu oran 5 kata kadar çıkmaktadır.

3-Kemik sağlığına olumlu etkileri vardır. Kemik erimesini engeller. Çölyak hastaları üzerinda yapılan bir araştırmada B12 düzeyleri düşük olanların kalça kemiklerinde mineral yoğunluğu daha az bulunmuştur (kırık riski artar).

4-Göz hasarlarını önler. B12 düzeyi iyi olanlarda homosistein denilen istenmeyen bir maddenin oranı artar. Homosistein ise merkezi görmeyi sağlayan gözün makula denilen kısmını tahrip etmektedir. 40 yaş üzeri 5 bin kadın ile yapılan bir çalışmada folik asit, B12 ve B6 vitaminlerinin takviyelerinin makula hasarını önleyebildiği gösterilmiştir.

5-Ruh halini olumlu yönde etkileyebilir. Bunun sebebi tam olarak açıklanamaz ise de muhtemelen B12 nin serotonin yapımında rol oynamasından kaynaklanmaktadır. B12 eksikliği serotonin düzeylerinde azalmaya ve bu yolla depresyona yol açabilir. Yapılan gözlemler antidepresan ilaçların etkisinin B12 eşliğinde daha da arttığını kanıtlamaktadır.

6-Sinir hücre kaybını engeller. Beyin dokusunu koruyucu etkiler gösterir. Bu etki ile de unutkanlık, hafıza fonksiyonları üzerine olumlu etkiler gösterir. Bu etki omega-3 yağ asitleri ile birlikte verildiğinde daha net ortaya çıkmaktadır.

7-Enerji artışına neden olur. Genel olark tüm B grubu vitaminlerde bu etki vardır. Bu etki kendilerinden değil, gerçekleşmesine neden oldukları birtakım biyokimyasal olaylar sonucu oluşur. B12 düzeyi normal olanlarda bu etki görülmez. Eksik olanlarda ise belirgin bir artış meydana gelir

8-Kalp sağlığında rol oynar. Kalbi ve damarları sıkıntıya sokan homosistein adlı amino asidin yapımını azaltır.

9-Saç, cilt ve tırnak sağlığı için gereklidir. DNA yapımı ve dolayısı ile yeni, sağlıklı hücre yapımı için gerekli olduğundan dolayı böyle bir etkisi de vardır. Yara iyileşmesine destek olur. Klasik bir bilgi olarak eski hekimler ağız köşesi çatlaklarında ve dil iltihaplarında B12 eksikliğini tanır ve takviyeler ile bunları iyileştirirdi.