Kıymetli okurlarım. Avrupa ülkelerinde yapılan bir araştırmada insanların kanser, şeker hastalığından daha fazla bunamadan korktuklarını ortaya koymuştur. Hatta bu korku oranı genç kişilerde bile yüksek düzeylerde çıkmıştır. Başka patolojik durumlarda da görülebileceğini belirtmekle beraber bunama aşikâr hale gelmeden ortalama 10 yıl kadar önce ortaya çıkan bulguları sırası ile sizlere aktaracağım.
1-KOKU ALMADA DEĞİŞİKLİKLER: Burun ve sinüslerden kalkan sinirler beynimizin arka kısmında değerlendirilir. Bu beyin bölgesinde başlayan enflamasyon koku almada bozulmalara neden olabilir.
2-GÖRME BOZUKLUKLARI: Bu da ilgili beyin bölgesinde enflamasyon oluşması nedeni ile ortaya çıkabilmektedir.
3-GERGİNLİK: Bu kişiler sakin ve sessiz tavrını değiştirir, kolayca sinirlenen, stres ile baş edemez hale gelen bir birey olurlar. Öfke patlamaları gösterebilirler.
4-UYKU PROBLEMLERİ: Gece rahat ve düzenli uyuyamazlar.
5-HUZURSUZLUK: Sakin kalamaz, yerinde duramaz bireyler haline gelirler.
6-ÖĞRENME ZORLUĞU: Kolay adres bulamazlar, kelimeleri, isimleri unuturlar. Navigasyona ihtiyaç duyarlar.
7-ÇEVREYE KARŞI İLGİSİZLİK: Depresyon benzeri bir hal sergilerler. Dalıp gitmeler çok görülür.
8-İDRAR KAÇIRMA VE KABIZLIK: Her ikisi de beyin bölgelerinde bazı sıkıntıların başladığını göstermesi açısından önemlidir.
Demans (bunama) bir enflamasyondur. Bu enflamasyon kan-beyin bariyerini (kan ile beyin arasındaki adeta bir gümrük kapısı) bozan şeyler ile oluşur. Özellikle birçok çalışma rafine şeker, rafine nişasta ve rafine yağların bu enflamasyonu arttırdığını, hızlandırdığını göstermiştir. Yapılan araştırmalar market raflarındaki gıdaların %80 kadarının bu 3 maddeyi içerdiğini göstermektedir. Daha sonra gelen enflamatuar etkenler ise alkol, sigara, yüksek tansiyon, ağır metaller ve genetik eğilimdir. Bunamaya yakalanan kişilerin büyük bir yüzdesinde insülin direncinin var olduğu kesindir. İnsülin direnci sinir hücrelerinin beslenmesini bozmaktadır. Genetik eğilim günümüzde bazı gen testleri ile tesbit edilebilmektedir. APOE3 ve APOE4 adlı genlerin birlikte varlığı bunama olma olasılığının %50-%90 göstergesidir.
Bunama olma olasılığını en aza indirgemek mümkündür. Güncellenmiş hali ile bu konuda neler yapmak gerektiğini maddeler halinde sıralayalım.
1-Düzenli egzersiz: Beyin kanlanmasını arttırır.
2-İyi ve sağlıklı gıdalar ile beslenmek. Karbonhidratı azaltmak.
3-İyi bir uyku düzeni.
4-Ara öğünlere son. Ara açlıklarda BDNF denilen ve beyin hücrelerini geliştiren madde yapımı artar.
5-Bol oranda omega-3 yağ asitleri alınıp omega-6 yağ asitlerini azaltmak.
6-B grubu vitaminleri almak. Özellikle B1, B3 ve B12.
7-Beyinde bol oranda D vitaminini algılayan bölgeler vardır. D vitamini her zaman vücuda yeterli düzeyde olmalıdır.
8-Sauna. Haftada 2-3 kez saunaya gitmek bunamaya karşı ciddi bir önlemdir.
9-Soğuk hava: Bunamayı engelleyici özellikleri olduğu kanıtlanmıştır.
10-Probiyotik ve resveratrol içeren gıdalar da beynimizi olumlu etkilemektedir.