Kıymetli okurlarım. Günümüzde beslenme konusunda son derece yetersiz bilgilere sahip olduğumuz için insanımız farkında olmasa da çok ciddi sonuçlar doğurabilecek metabolik aksaklıklar ile yaşamına devam ediyor. Omega- 3, A, E, D, K ve B grubu vitaminler, özellikle selenyum, çinko, bakır, magnezyum başta olmak üzere bir çok mineralden eksik olarak yaşıyoruz. Bu eksiklikler de zamanla vücudumuzda normal seyretmesi gereken trafik düzenini bozuyor ve sık sık kazalar oluşuyor. Ta ki son büyük zincirleme kaza gelene kadar bu olay sürüp gidiyor.

Omega-3, eksikliğine sık rastladığımız bir madde. Doğal, mera kaynaklı yumurtada, etlerde, sakatatlarda, tereyağı gibi birçok süt ürünlerinde, balıklarda ve bazı sebze ve tohumlarda var. Yaşamını patates kızartması, pizzalar, asitli içecekler ve boş kalorili gıdalar ile sürdüren birçok gencimiz var ve dolayısı ile vücutta yapılamayan omega-3 maddesini dışarıdan da alamıyorlar. Bu da özellikle beyin fonksiyonlarını etkileyerek kendisini gösteriyor. İçine kapanık, tablet, telefon ve bilgisayar ile mutlu olan, depresyon hapları, mide koruyucu denilen hapları kullanan, eksiklikleri birtakım vitamin ve mineral içeren kapsüller ile yerine koymaya çalışan ama en önemlisi durumunu ve ne olacağını bildiği halde mevcut halini sürdüren gençlerimiz var.

A vitamini özellikle bazı kanserlerden bizi korumada çok yararlı. Sağlık kitaplarında yeterli A vitamini alan ve almayan 2 fare resmini görmüşseniz ne demek istediğim ortaya çıkar. Aynı yaştaki farelerden A vitamini almayan diğerinin yavrusu gibi görülürdü. A vitamini öncü maddeleri korktuğumuz (boşa korktuğumuz) kolesterolün oksitlenmesini önlemektedir. Asıl korkulması gereken okside olmuş kolesteroldür. A vitamini öncü maddelerini birçok gıdadan almaktayız. Bu öncü maddeler bağırsak ve karaciğer hücrelerimizde A vitaminine dönüştürülürler ve bir miktar depo edilirler. Vitamin A serbest radikal dediğimiz ve hücrelerimizi tahrip eden maddelerin temizlenmesine yol açarak başta göz olmak üzere birçok yerdeki hücreleri bu tahribattan korur. Özellikle obez, yüksek tansiyonu, şekeri olan ve sigara içen insanlarda akciğer kanserlerinin gelişmesini engelleyici özelliklere sahiptir.

Üreme fonksiyonu üzerine de vitamin A’nın etkisi vardır. Erkekte sperm yapımı için gereklidir. Kadında fetüsün ilk günlerde sağlıklı bir şekilde rahimde kalabilmesine destek olur. Çinko eksikliğinde A vitamininin taşınmasında sıkıntılar olabilir. Demir eksikliğine bağlı kansızlıklarda A vitamini verilmesi etkinliği artırmaktadır. Erkeklerde günlük ihtiyaç 900 mikrogram/gün, kadınlarda 700 mikrogram/ gün olup daha fazla tüketilmemelidir.

A vitamini eksikliğinde ilk karşımıza çıkan durum gece görmede sıkıntılar oluşmasıdır. Bundan başka böbrek taşları oluşumu, sık sık solunum yolları enfeksiyonları, diş ve diş eti hastalıkları, ürogenital yol enfeksiyonları, çocuklarda büyüme gelişmede duraklamalar oluşabilmektedir. A vitamini fazlasında ise iştah kaybı, kaşıntılar, saç dökülmeleri, mide bulantı ve kusmaları, bulanık görme, baş ağrıları, yorgunluk, kemik ve eklem ağrıları, daha ileride ise karaciğer hasarı ve siroz gelişebilmektedir.

Bazı hallerde besinler ile fazla miktarda A vitamini öncü maddeleri alımına bağlı olarak (karotenoidler) deri, avuç içi ve ayak tabanında sararmalar olur. Sarılık ile karışabilir ama skleralarda (göz beyazı) sararma olmaması ile kolayca ayırt edilebilir.