Kıymetli okurlarım. Hastalarımdan, eşimden, dostumdan bana sorulan bazı soruların cevaplarını sizler için derleyerek bu haftaki yazımı oluşturmaya çalıştım. Her zaman olduğu gibi yazılarımın kaynakları bilimsel çalışmalardan derlenmiştir. Yararlı olmayı umuyorum.

1-MONK MEYVESİ KAYNAKLI TATLANDIRICILAR: Doğal olsun olmasın dilimize değen tatlı bir gıda birtakım vücut uyaranları ile birlikte pankreas adlı organımızdan insülin salgısına neden olabilir. Bu da kan şekerinin daha da aşağıya düşmesine ve sizde açlık hissi uyanmasına neden olabilir ki bunun ardından yemek yeme isteği gelecektir. Bu nedenle tatlandırıcılara pek sıcak bakan bir hekim değilim. Yapay tatlandırıcılara göre doğal kaynaklardan elde edilenlerin tabii ki kimyasal farklılıklardan dolayı sağlık açısından daha güvenli olacağı bir gerçektir. Ancak tatlandırıcıların sizlere kilo kaybettireceği olayına fazla da güvenmemelisiniz.

Güney Çin Bölgesi’ne özgü bir meyve olan Monk (Keşiş meyvesi), kabakgiller familyasına özgü küçük bir kavundur Adını kendisini yetiştiren keşişten almıştır. Bu meyvenin kurutulmuş hali sofra şekerinden onlarca kat daha fazla tatlıdır. Bu tatlılığı hem de antioksidan özelliğe sahip olan mogrositler adlı bileşikler verir. Kullanan kişilerin dikkat etmesi gereken en önemli nokta kabakgillere karşı allerjisi olanlarda sıkıntıların oluşabileceğidir.

2-C VİTAMİNİ AYNI ZAMANDA BİR ALERJİ ÖNLEYİCİDİR: C vitamini, diğer adı ile askorbik asit genel olarak bağışıklık sistemini güçlendiren bir vitamin olarak bilinir. Oysa bu vitaminin vücudumuzda sayılamayacak kadar çok yararlı etkileri bulunmaktadır. Son yapılan çalışmalar daha net olarak bu vitaminde antihistaminik (alerji yapan vücut kimyasallarını önleyici) etkiler bulunduğunu kanıtlamaktadır.

Alerji belirtileri vücuda giren ve vücudun yabancı olarak gördüğü allerjen adlı maddeye karşı oluşur. Yaygın allerjenler yiyeceklerden, hayvanlardan ve polenlerden kaynaklanmaktadırlar. Bunlar bir şekilde vücuda girdiğinde mast hücreleri denilen hücrelerimizden bunları etkisiz hale getirme amacı ile başta histamin denilen bir kimyasal olmak üzere bazı kimyasallar salgılanır. Bunun sonucunda burun akması, göz yaşarması, hapşırma, kaşıntı, döküntü, astım, kusma veya ishal, ödem gibi belirtiler ortaya çıkar. Antihistaminik ilaçlar kısmen ve hafif vakalarda bu belirtileri azaltır ancak antihistaminik ilaçların da kendilerine ait bazı istenmeyen yan etkileri bu kez sıkıntı yaratmaya başlayabilir.

C vitamini antihistaminik ilaçlardan daha farklı etkiler göstererek allerji belirtilerini azaltır. Araştırmalar günde 2 gram C vitamini almanın histamin düzeyini % 38 oranında azalttığını bulmuştur. Eğer C vitamini damardan verilirse bu etki yüzdesi daha da artar. Yapılan bir çalışmada 7.5 gram damar yolu ile verilen C vitamininin burun akıntısı, hapşırma, kaşıntı, huzursuzluk ve uykusuzluk belirtilerini %97 oranında azalttığı görülmüştür. Yeni çalışmalar burun spreyi şeklinde C vitamini verilmesini incelemektedir. İlk sonuçlar iyileşme oranının % 74 düzylerinde olduğunu göstermektedir.

3-METFORMİN KİLO KAYBINA NEDEN OLUR MU?: Birçok sağlık kuruluşu tarafından verilerek veya kişilerin birbirlerine önermesi ile (kilo kaybettirdiği gerekçesi ile) kullanılan metformin aslında bir diyabet ilacıdır. FDA bu ilacı kilo verdirme amacı ile onaylamıyor. Kilo kaybettirdiğine dair birçok şey ortaya atılmış ve kilo kaybı bunlar nedeni ile olabilir denilmiştir. Bunlardan bir tanesi de metforminin gaz, şişkinlik, ishal, mide bulantısı yaptığı için yeme isteğini azaltmasından kaynaklanıyor şeklindedir. Yaygın görüş insülin direncini kırma yolu ile açlık hissini bir miktar azalttığıdır. Birçok yan etkiye neden olabileceği için bu ilacı gelişigüzel değil, sıkı hekim kontrolü ile kullanmak gereklidir.

Metformin ile ilgili son güncel haber ise bu ilacı kullanan diyabet hastalarında diz ve kalça protez ihtiyacının kullanmayanlara göre daha az olduğu yönündedir.