Sağlıksız beslenme, hareketsiz yaşam tarzı ve daha bir çok neden dışkılama sistemimiz üzerinde olumsuz etkilere neden olmaktadır. Hemen herkes hayatının bir döneminde kabızlık ile ilgili yakınmalar yaşamaktadır. Ancak bu kronik bir hâl aldığında çok sıkıntılar verip yaşam kalitenizi olumsuz etkiler. Kronik kabızlık dünya genelinde % 15 kadar bir nüfusu etkilemektedir. Eğer bu kronik durum başka bir hastalık ile alâkalı değilse buna birincil kabızlık, yok eğer başka bir hastalık nedeni ile ortaya çıkıyorsa buna ikincil kabızlık denilmektedir. Kronik kabızlık ciddiye alınmalıdır. Nedenleri aşağıda sıralanmaktadır.
1-İRRİTABL BAĞIRSAK SENDROMU: Sindirim siteminin bir hastalığıdır. Kabızlık yanında şişkinlik ve karın ağrısı da bulunur. Bu hastalıkta ara ara ishal ve kabızlık dönüşümlü olarak görülebilmektedir. Genellikle çeşitli nedenlere bağlı olarak sindirim sistemi kaslarının kasılması ile ilgili sorunlar bu hastalığı doğurur.
2-ENDOKRİN VE METABOLİK BOZUKLUKLAR: Uzun süredir diyabeti olan hastaların yaklaşık %60 kadarında kabızlık yakınmaları vardır. Bunun nedenleri ise bağırsak hareketlerini yavaşlatan ilaçlar, bağırsak sinirlerinin tahribatı, kan şekerinin devamlı yüksek olması şeklindedir.
Şeker hastalığından başka kanda yüksek kalsiyuma neden olan hastalıklar, düşük potasyum ve magnezyum seviyeleri, tiroidin az çalışması (hipotiroidi), kanda üre fazlalığı da kronik kabızlık nedenlerindendir.
3-NÖROLOJİK DURUMLAR: Sindirim sistemi kasları kasıldıkça yiyecekler bağırsaklarımızda ilerlemeye devam eder. Bu kasları ve bu kaslara giden sinirleri ilgilendiren bazı durumlar da bağırsak hareketlerini yavaşlatarak kronik kabızlığa yol açar. Bu durumların başında Parkinson Hastalığı gelmektedir. Hem hareketlerde azalma hem de bağırsak sinir ve kaslarında oluşan hasar Parkinson’daki kabızlık nedenidir.
Diğer kronik kabızlığa yol açan nörolojik durumlar ise serebrovasküler hastalıklar (beyine az kan gitmesi), multipl skleroz, ALS (bir beyin hastalığı), omurililk yaralanmaları ve hastalıkları, ruh sağlığına dair sıkıntılar ki bunlar endişe, depresyon, yeme bozuklukları, demans gibi durumlardır. Ne yazık ki bu hastalıkları tedavi etmek için kullanılan bazı ilaçlar da kabızlığın artmasına neden olabilmektedir.
4-BAZI İLAÇLAR: Bu ilaçları içeren gruplar hayli geniş bir yelpaze oluşturmaktadır. Bazı mide ilaçları, bazı epilepsi ilaçları, antihistaminik dediğimiz allerji ve soğuk algınlığı durumlarında kullanılan ilaçlar, ruh hastalıkları tedavisi için kullanılan bazı ilaçlar, bazı kan basıncını düşüren ve kolesterolü düşürmek için kullanılan ilaçlar, bağırsak spazmını azaltan ilaçlar, kas gevşeticiler, ağız yolu ile alınan demir ilaçları, esrar ve afyon türevleri.
5-DİĞER DURUMLAR: Kalın bağırsak kaynaklı veya başka bölge tümörlerinin etkisi ile bağırsakları daraltan durumlar da kronik kabızlık nedeni olabilir. Bunlardan başka bağırsaklarda iltihabi durumlar, megakolon denilen durum, rektumun (kalın bağırsağın son kısmı) bazı yapısal bozuklukları, kanamaları ve bazı hastalıkları, anal fissür denilen dışkılama deliği çevresindeki yırtıklar, basurlar da kronik kabızlık yapabilir.
Yeterince su içmek, lif içeriği yüksek ve sağlıklı gıdaları tüketmek, hareketli yaşam tarzı kabızlığı önlemede mutlaka yapılması gerekenlerdir. Ancak kabızlık devamlılık gösteriyorsa ciddiye alıp bir hekime görünmek gerekmektedir.