Kıymetli okurlarım. Bugün yazdığım yazı genellikle işlediğim sağlık konularından biraz farklı. Ancak sıkça karşılaştığım ve çoğunlukla eksik bilgilerin olduğu bir konu ile ilgili. Konu ile ilgili durumdan muzdarip olan insanlar bilgiye çok açlar ve sağlıklı bilgiye ulaşamıyorlar. Her zaman olduğu gibi bugün de ciddi makalelerden, ve dünyanın sayılı üniversitelerinin araştırma sonuçlarından sizlere derlediğim bilgilerin yardımcı olacağını umar, sağlıklı günler dilerim.

Damarlarda ve kalbin bazı yerlerinde pıhtı oluşumu ciddi sonuçlar doğurabilir. Bu olay sonucunda beyin dahil bazı hayati organlara pıhtının giderek buraları tıkamasını engellemek amacı ile kumadin (coumadin, warfarin) adlı etken madde yıllardır uzmanlar tarafından kullanılagelmektedir. Bu ilaç çok dikkatli kullanılmalıdır ve belirli aralıklar ile bazı laboratuvar değerlerine bakarak (INR testi, pıhtılaşma süresinin ölçümü) ilaç dozunun ayarlanması gibi hassas noktalar içerir. Kumadin pıhtı oluşumunu en aza indirmek için verilir. Bunun kabul edilebilir bir süresi vardır ve bu aşıldığında ciddi kanamalar ile karşılaşılabilir.

Warfarin kullanırken mutlaka hekiminiz bazı uyarılarda bulunur. Örneğin travmaya sebep olabilecek sporlardan (halı saha, boks, uzak doğu sporları vb) kaçınarak daha halim selim egzersizlere yönelmek, ağız ve diş sağlığı konusunda öneriler, bazı ilaçlardan kesinlikle kaçınmak (özellikle ağrı kesici özelliği olan ve romatizmal hastalıkların tedavisinde kullanılan bir çok ilaç) , sık kontrollere gitmek, ilacı vakti vaktine ve önerilen dozda almak gibi. Benim hekimlik hayatımda warfarine bağlı ciddi kanama gördüğüm hastalar 2 grupta toplanırlar. İlki olayın ciddiyetini anlamayıp ilacı düzgün kullanmayan ve kontrolünü yaptırmayanlar, ikincisi ise yüksek tansiyonu olup ta bunu önemsemeyen, kontrol altında tutmayanlar olmuştur. Sonuç genellikle beyin kanaması olarak, en hafif şeklinde ise ciddi burun kanaması olarak karşımıza çıkmaktadır.

Warfarin kullanan hastalar özellikle K vitamini içeren gıdalara dikkat etmelidirler.  ABD Michigan Üniversitesi bu konuda bir bildiri hazırlamıştır. 100 gram gıda ele alındığında 80 mikrogram ve daha yüksek K vitamini içeren gıdalar alınmamalıdır. 30-80 mikrogram arası K vitamini içeren gıdalar abartıya kaçmadan alınabilir.  30 mikrogram altı ise güvenilirdir. Bağırsaklardaki probiyotik mikroorganizmaların sayısını arttırmak suretiyle de vücutta K vitamini artışı olabilir ki bu da warfarinin etkinliğini azaltır. Lahana, kıvırcık marul, maydanoz, ıspanak, semizotu, Brüksel lahanası, yeşil çay, pazı, şalgam, leblebi, mayonez ve balık yağı K vitamini açısından zengindir. Alkol, greyfurt ve kızılcık suyu önerilmez. Zencefil, zerdeçal, sarımsak, keten tohumu, papatya ve kırmızı biber zararlı olabilir. Meyve ve sebzelerin dış kısımları daha çok K vitamini içerir. Yani bir marulun dış yaprakları göbek kısmına göre daha çok K vitamini düzeyine sahiptir. Bu nokta unutulmamalıdır.

Elma, muz, ananas, çilek, erik, şeftali, kayısı, portakal rahatlıkla tüketilebilecek meyvelerdir. Soğan, kabak, patlıcan, domates, salatalık, havuç, kereviz, enginar,mantar, patates, fasulye, karnabahar, bamya rahatlıkla tüketilebilir. Yeşil çaya hayır ancak normal çay rahatlıkla içilebilir. Tereyağı, yumurta, büyük ve küçük baş hayvan etleri, tavuk ve hindi eti, sığır ve tavuk ciğeri, karides, ton balığı, güvenle yenilebilir. Abartıya kaçmadan peynir, balık ve yoğurt yenilebilir. Tahıllarda, pirinçte K vitamini yok denecek kadar azdır.